Bir də dilimizdə “isti” deyə başlayan; Istirahət sözü var ki, Istirahət sözünün və etimologiyasının mənbələrdə izahı belədir:” Ərəbcədir, rahat sözü ilə bağlıdır, “rahatlıq əldə etmək” deməkdir. Ərəb dilində istisalun məsdəri ilə bağlı olan isti hissəsi “приставка”ya uyğun gəlir. İstifadə, istiqraz, istismar tipli sözlərdəki isti hissəsi də məhz “приставка”dır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)”...
Əslində isə bu gün dilimizdə işlətdiyimiz istirahət sözü yaradılışla bağlı olan çox qədim bir sözdür. Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi Qədim Misir yaradılış əfsanəsində deyilir: Xaos “Ra”- nı doğdu.“Ra” isə “Şu”-nu yaratdı. Pta; Günəş şüası, quru, isti hava tanrısı Şunun missiyasını öz üzərinə götürərək səmanı bir quş lələyi kimi, çox asanlıqla göyə qaldırdı. Şu; isti günəş işığı süzülərək, şüa kimi yerlə göyün arasından keçir və onları bir birindən ayırır”. Buradan şüa sözünün də mənşəyi də aydınlaşmış oldu. Mənbələrdə yazılır ki, “Şüa ərəb mənşəli söz olub; Günəşdən və başqa bir işıq mənbəyindən çıxan işıq telləri deməkdir. Məsələn:Günəş şüası”. Əslində isə ilk şüa Şu günəş işığı ilə birgə yaranıb və adı oradan qaynaqlanır.
Şabakanın daşında olan mətndə yazılır:”Ptah yaradılışdan sonra istirahət etdi”. Bu mövzu Müqəddəs Bibliya; Yaradılış 2:2-də öz əksini tapıb: “Allah yeddinci günə qədər gördüyü işləri qurtardı və yeddinci gün gördüyü işlərdən ayrılıb istirahət etdi”. Şabakanın mətnində Ptahın həmdə taxtının, kürsüsünün üzərində oturduğu haqqında da yazılıb: “Böyük taxtın üzərində olan Ptah...”
İstirahət; İsti/Ra/Het/Hat!
İlk dəfə istirahət edən insan olmayıb; dünyanı, işıqlı göyləri, həyat mənbəyi olan günəşi, insanı yaradan, yaradıcı tanrı Pta olub! “İsti” Xaosdan həyatı yaratmış ilkin ünsürdür, Yaradılışın dörd ünsüründən biridir. Ra həmin istiliyi yaradan tanrı, Hat isə tanrının səmadakı evidir. “Xut” Şumer dilində olub kiçik ev deməkdir. “Xut” sözü şumerlərdən bir çox xalqların dilinə də keçmişdir. Məsələn, Yaponlar “Katey”, Ukraynalılar “Xata”, Çukçalar isə kiçik evə “Xatuyun”deyir. Ən maraqlısı isə odur ki, İsti bizim və əksər Türk xalqlarının dilində elə isti deməkdir, Ra istiliyin mənbəyi olan günəşdir, hot isə İngilis dilində yenə istilik deməkdir. Pta yaradıcı , Ra və Hor kimi tanrılar isə həyat, işıq, istilik mənbəyi olan günəş tanrılarıdır. Yeraltı, qaranlıq dünyanın tanrıları isə ölüm tanrılarıdır.
İstirahət sözü yaradılışla bağlı olan çox dərin mənalı və haqqında bəlkə də kitab yazılacaq qədər qədim bir sözdür!

F. Rüstəmova