1712-ci ildə Məhəmməd Yusif Şirvani yazırdı ki, gül suyu/gülab sidikqovucu, qızdırmasalıcı, susuzluq əleyhinə və bədəni tonuslandırıcı təsirə malikdir. Azərbaycanda gül ləçəkləri ilə şəkər tozunu qatışdıraraq gülqənd adlanan substansiya alınır ki, öskürəyin, vərəmin, revmatizmanın müalicəsinin tezləşməsinə yardım etdiyinə inanılır. Qızıl gül yağı spazmolitik və sinir sisteminə sakitləşdirici təsir göstərir.
Azərbaycanda az-az evlər olar ki, orada qızıl gül mürəbbəsi və gül suyu/gülab olmasın. Ana tanrıçanın yadigarı olan bu vasitələr bizdə ürəyə, sinir sisteminə müsbət təsirinə görə əsrlərdir istifadə edilir.
F.Ələkbərli araşdırmalarında yazır: “Babilistanlılar kimi, Quti padşahları da bədən, saç və sifətlərinə ətirli yağlar çəkir, ladan, mürr, qızılgül yağı, dəfnə yağı kimi ətriyyatlardan istifadə edirdilər. Qədim Azərbaycanın Manna (e.ə. IX-VII) və Midiya (e.ə. VIII-VI) dövlətlərinin zadəganları da xüsusi zövqlə geyinirdilər. Bunu qədim əşyaların və binaların üzərində həkk olunmuş insan surətləri, eləcə də qədim yunan tarixçilərinin məlumatları təsdiq edir. Qədim azərbaycanlılar qızılgül yağından və başqa ətirli bitkilərdən müxtəlif kosmetik vasitələr (ətirlər, losyonlar, balzamlar) hazırlayırdılar. Strabon yazır ki, miladın başlanğıcında Şimali Azərbaycanın (Qafqaz Albaniyasının) sakinləri ətirli bitkiləri xüsusi şüşə qablara doldurur və Roma İmperiyasına ixrac edirdilər.
Müəllif: Firəngiz Rüstəmova
"TƏBABƏT VƏ MİFOLOGİYA: GÖRÜNƏN VƏ GÖRÜNMƏYƏN ƏLAQƏLƏR" kitabından