• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Klinika haqqında
  • Reklam
  • Əlaqə
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Son dəqiqə
Gecələr fikirdən niyə yata bilmirik – Beynin oyunu, yoxsa…?
Mədəaltı vəzin çürüyüb nekrozlaşması – Necə bilinir?
Süni intellekt bəzi sahələrdə dəyişikliklərə səbəb olacaq - Rəsmi
NATO təlimləri zamanı belçikalı əsgər öldü
Sakit insanların 5 ortaq xüsusiyyəti - Psixoloqlar sadaladı
Lavrovdan Qərbə açıq mesaj – 11 il öncəyə işarə etdi
Hava ilə bağlı xəbərdarlıq: qar yağacaq – TARİX
Ləkələr, zəiflik, yorğunluq – Qaraciyərin siqnalı
Yermakın yerinə 3 NAMİZƏD - Zelenski kimə daha çox güvənəcək?
8 saatlıq iş rejimi müəllimlərin sayını azaldacaq? - AÇIQLAMA
Bu vərdiş ömrü 7 il uzadır - Sübut edildi
Aİ Ermənistan üçün PLAN CIZIR - Son vaxtlar İrəvan və Bakı...
Buna görə Ərdoğana minnətdarıq – Bərzani
Sarımsaq əzməsini ziyilin üstünə vurun - Yox edəcək
Yataraq da arıqlamaq mümkündür - Amma, xüsusi saatı var...
Ayran və mineral suyun birlikdə içilməsinin gözlənilməz faydası məlum oldu
Putin Orbana nə ilə bağlı zəmanət verib? - Macar lider DATALLARI AÇIQLADI
İraqda etiraz: ölənlər və yaralılar var
Detoks suları üzü təmizləyir? - Həkimdən cavab
Ölkədə bu qurum bağlanır? - Rəsmi cavab
Sizin Reklam Burada
Tel: (+99412) 452 97 17
Mob: (+99450) 386 38 02
E-mail: [email protected]

Şınıx

Manşet / Araşdırma

2-07-2018, 11:45

Şınıx




















Gədəbəy Şınıx kəndi. Mənbələrdəki məlumatlara görə:”Şınıx əhalisi bütövlükdə türk əsilli xalqdır. Şınıxda bir sıra arxaik sözlərə, müasir asiya, eləcə də Türkiyə türkcəsində rast gəlinməkdədir. Oykonimi qədim türk dillərindəki “şinq” (sıldırım qaya), sınıq (tayfa adı), Azərbaycan dilindəki şenlik (qalabalıq, çox adam olan yer) sözləri ilə əlaqələndirirlər”. Asiya türkcəsinin arxaik sözlərinin Şınıx kəndinin əhalisinin danışığında rast gəlinməsi aydın görünür. Məsələn: Çingis/Çingiz xanın adında da “şın” sözü gizlidir və üç komponentdən ibarətdir; Şın- Kas-Xan. Şın sözü əlçatmaz ucalıq, kas; həqiqi, doğru, ali, saf mənada işlədilən, həm də kas tayfasının adını yada salan bir komponent olaraq, xan isə əsilli, nəcabətli bir soyun tituludur.
Ermənistanda əsirlikdə qalmış Şınıx kəndi-Toponim türk dilində «əyri sıldırım dağ yamacı, əlçatmaz», «dərin çuxur, xəndək» mənasında işlənən “şın” sözünə-“ıx” şəkilçisinin artırılması yolu ilə düzəlmişdir. Orotoponimdir. Quruluşca düzəltmə toponimdir. Kəndin adı erməni dilinə uyğunlaşdırılaraq Şnox kimi rəsmiləşdirilmişdir. 1590–cı ildə tərtib edilmiş Lori vilayəti (əyaləti) icmal dəftərinə görə Lori vilayəti (əyaləti) Lori, Axtala, Pəmbək, Taşır və Arpalı livalarından ibarət idi. Axtala livasının Haşureti nahiyyəsinə daxil olan (Karye–i Şınuh) Şınıx kəndinin digər adı Baysunqur idi”. Ümumiyyətlə isə Şınıx sözündə bir işıq/işıx/ışıx/işın və ağ sözü də gizlidir. Məsələn: Ermənistanda qalmış Şınıx kəndi daxil olduğu ərazidə “Axtala; yəni Ağ tala” işıqla bağlı olan, Pəmbək, “Haşureti; Aşiret” adlı yaşayış yerləri təmiz türk dilində olan yaşayış yerləri var. Həm də Ermənistanda qalmış Şınıx kəndinin əski adının Baysunqur olması da oranın yerli əhalisinin təmiz Oğuz aşiretindən olmasını göstərir. Qırğı/Şahin/Doğan; Oğuzlar arasında çox yayğın oluduğunu, hər bir soyun və boyun öz onqonu, yəni totemi olduğunu həm Fəzlullah Rəşidəddin, həm də Əbülqazi göstərmişlər. Onlara istinad edən B.Ögel həmin onqonları boy və soylar üzrə araşdırıb yazmışdır. Onlardan “sungar”la əlaqəli olanlardan bəzilərini göstərmək olar. Bayındır- Şunqar/Şahin (Şahin). Beçenə; Şunqar/Ala şahin (Ala-toğanaq). Çavuldur; Şunqar/Qartal (Buğdaynık). Çəbni; Şunqar/Huma (Humay). B.Ögel, Anadoluda bu quşa əsasən “sungur” deyilyini söyləyir. Şahin; Ak/Ağ-doğan =Ağ sungur (falco gyrfalco). Qara-sungur (astur palumbarius); bənəklidir... bay-sungur (falco lanarius), bu daha tüklü bir doğandır, “laçın” da adlandırılır. Sünik və ya ona uyğunlaşdırılmış olan” Sisakan” – Cənubi Qafqazda tarixi-coğrafi regiondur. I Artaşesin hakimiyyəti dövründə (e.ə. 189 – 160) ermənilər tərəfindən ələ keçirilən Sünik, b.e. 387-ci ilində Ermənistanın Bizans və Sasanilər arasında bölünmüşdür. Sünikin cənubu mənbələrdə həm də Zəngəzur kimi qeyd edilir. Sünik adında da bir Şınıx sözü gizlidir. Saha türklərinin 21 iyunda ilin ən qısa gecəsi və ən uzun gündüzü olan bir gündə;Isıax adlanan yeni il bayramı keçirirlər. Bu bayramı sovetlər vaxtı heyvandarlıqla bağlasalar da, keçirilmə vaxtını 10-25 iyun arasına salsalar da; əslində günəş ritualları ilə, günəşi qarşılamaqla, ilin günlərinin sayına uyğun 365 adamın dairəvi olaraq göy cisimlərinin hərəkətlərini təkrarlayan dönmələri, minlərlə insanın eyni anda ağ kumıs içmələri ilə bir günəş, işıq mədəniyyətinin izləri aydın görünür.Isıax sözündə də Ağ İşıq sözü gizlidir və Şınıx adı ilə çox bənzərdir. Bun Azərbaycanda Şıx, Şıxlı kimi yaşayış əraziləri də İşıq/İşıx/Işıxla bağlıdır.
Şınıx/Şın ax/İşın Ağ...
F. Rüstəmova


Oxunub: 1 621
Paylaş:
Digər xəbərlər

Manşet / Araşdırma

1-07-2018, 09:41

Qardaş

Manşet / Araşdırma

27-06-2018, 10:23

Saban/Sabançı/Sabunçu

Manşet / Araşdırma

23-06-2018, 08:42

Həbsxana, yoxsa türmə?

Manşet / Gündəm / Araşdırma

24-05-2018, 09:57

Ağcaqayın/Akcaağac/Acer/Klen/Yavor/Yavru Ağac

Manşet / Araşdırma

14-05-2018, 08:06

Şınıx/Şın ax/İşın Ağ

Adınız:*
E-Mail:
Yorumunuz:
  • winkwinkedsmileam
    belayfeelfellowlaughing
    lollovenorecourse
    requestsadtonguewassat
    cryingwhatbullyangry
Kodu girin: *
yenilə, əgər kod görünmürsə
Gündəm
Gecələr fikirdən niyə yata bilmirik – Beynin oyunu, yoxsa…?
Mədəaltı vəzin çürüyüb nekrozlaşması – Necə bilinir?
Süni intellekt bəzi sahələrdə dəyişikliklərə səbəb olacaq - Rəsmi
NATO təlimləri zamanı belçikalı əsgər öldü
Sakit insanların 5 ortaq xüsusiyyəti - Psixoloqlar sadaladı
Lavrovdan Qərbə açıq mesaj – 11 il öncəyə işarə etdi
Son xəbərlər
  • Dünən, 22:22
    Gecələr fikirdən niyə yata bilmirik – Beynin oyunu, yoxsa…?
  • Dünən, 21:38
    Mədəaltı vəzin çürüyüb nekrozlaşması – Necə bilinir?
  • Dünən, 20:02
    Süni intellekt bəzi sahələrdə dəyişikliklərə səbəb olacaq - Rəsmi
  • Dünən, 19:26
    NATO təlimləri zamanı belçikalı əsgər öldü
  • Dünən, 18:26
    Sakit insanların 5 ortaq xüsusiyyəti - Psixoloqlar sadaladı
  • Dünən, 17:48
    Lavrovdan Qərbə açıq mesaj – 11 il öncəyə işarə etdi
  • Dünən, 16:09
    Hava ilə bağlı xəbərdarlıq: qar yağacaq – TARİX
  • Dünən, 15:21
    Ləkələr, zəiflik, yorğunluq – Qaraciyərin siqnalı
  • Dünən, 14:34
    Yermakın yerinə 3 NAMİZƏD - Zelenski kimə daha çox güvənəcək?
  • Dünən, 13:17
    8 saatlıq iş rejimi müəllimlərin sayını azaldacaq? - AÇIQLAMA
  • Dünən, 12:18
    Bu vərdiş ömrü 7 il uzadır - Sübut edildi
  • Dünən, 11:34
    Aİ Ermənistan üçün PLAN CIZIR - Son vaxtlar İrəvan və Bakı...
  • Dünən, 10:19
    Buna görə Ərdoğana minnətdarıq – Bərzani
  • Dünən, 09:09
    Sarımsaq əzməsini ziyilin üstünə vurun - Yox edəcək
  • 29-11-2025, 22:07
    Yataraq da arıqlamaq mümkündür - Amma, xüsusi saatı var...
  • 29-11-2025, 21:19
    Ayran və mineral suyun birlikdə içilməsinin gözlənilməz faydası məlum oldu
  • 29-11-2025, 20:24
    Putin Orbana nə ilə bağlı zəmanət verib? - Macar lider DATALLARI AÇIQLADI
  • 29-11-2025, 19:16
    İraqda etiraz: ölənlər və yaralılar var
  • 29-11-2025, 18:38
    Detoks suları üzü təmizləyir? - Həkimdən cavab
  • 29-11-2025, 17:08
    Ölkədə bu qurum bağlanır? - Rəsmi cavab
  • 29-11-2025, 16:25
    Kredit götürmək istəyənlər oxusun – Dəyişiklik ola bilər
  • 29-11-2025, 15:51
    İnsultdan 1 həftə əvvəl hansı işarələr olur?
  • 29-11-2025, 14:32
    Gecə hücumuna hazırlıq gedir – Bu tarixlə bağlı xəbərdarlıq
  • 29-11-2025, 13:43
    Türkiyəli nazirdən açıqlama: gəmilərdə partlayışa səbəb…
  • 29-11-2025, 12:37
    Qlütensiz pəhriz hər kəs üçün vacibdirmi?
  • 29-11-2025, 11:37
    Türkiyə sanksiyalara qoşulmur, bizə isə baha başa gəldi
  • 29-11-2025, 10:04
    Neft bazarında gözlənilməz gedişat – Hökumətin “B” planı nədir?
  • 29-11-2025, 09:09
    Həftədə bir dəfə yeməklə damarları “təmizləyən” möcüzəvi qida
  • 28-11-2025, 22:00
    Daimi təşviş bu ruhi xəstəlikdən ola bilər
  • 28-11-2025, 21:43
    Boyunda şişmiş limfa düyünləri – Müalicəsi
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • Direktor: Firəngiz Rüstəmova
  • E-mail: [email protected]
  • Telefon: (+99412) 452 25 37
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Müəllif hüquqları qorunur. ailehekimiklinikasi.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə