Qədim Hindistanda və Mesopotamiyada sarımsağın müalicəvi xüsusiyyətləri haqqında, e. 350-ci illərində yazılmış sənəd vardır. Bu sənəddə eyni zamanda hansı xəstəliklərdə işlənilməsi haqqında da məlumat verilmişdir. Belə ki, revmatizm, hemorroy, dalağın böyüməsi, vərəm, prokaza, epilepsiya kimi xəstəliklərdə sarımsağın istifadəsi haqqında məlumatlar verilib.
Qədim Misirdə “Ebers papirusu”nda sarımsağın müalicə vasitəsi olaraq istifadəsi haqqında 22 resept nümunəsi yazılıb.
Sarımsağın xəstəliklərin istər müalicəsi, istərsə də profilaktikası məqsədilə işlədilə bilməsi mövzusunda yalnız tibbi sənədlərdə deyil, Homerin “Odisseya” poemasında da bu mövzuya rast gəlinir. Homerin yazdığına görə, Nestor qonağı olan Maxaonu sarımsaqlı xörəyə qonaq edir və Odissey Sirseyadan sarımsağın köməkliyi vasitəsilə qaça bilir.
Müasir dünyada hamıya məlumdur ki, qədimdə Olimpiya atletləri sarımsaq yeyərmişlər ki, gücləri artsın.
“Üfunətli qızıl gül” adlandırılan bu bitkidən Hippokrat infeksiya ilə mübarizə zamanı, yaraların, xərçəngin sağalmasında, mədə pozuntularında istifadə etməyi tövsiyyə edirdi.
Qərb və ərəb dünyası tərəfindən təbabətin və “farmasevtikanın atası” adlandırılan Dioskorid isə özünün “Dərman vasitələri haqqında kitab”ında sarımsağın həm müalicəvi, həm də yan təsirləri haqqında məlumatlar verib.
Dioskorid göstərmişdir ki, sarımsaq qazın xaric olmasını stimulyasiya edir, prokazaya, dəri xəstəliklərinə təsir edir, quduz itin dişləməsi, ilan sancması, diş ağrıları zamanı, arteriyaların “təmizlənməsi” üçün faydalıdır. (Bu gün isə aterosklerozda sarımsaq istifadə etməyin faydaları elmə məlumdur).
- Dioskoridin reseptlərindən biri: sürtkəcdən keçirilmiş sarımsaq və qara zeytun qarışığı sidikqovucu təsirə malikdir.
Müəllif: Firəngiz Rüstəmova
"TƏBABƏT VƏ MİFOLOGİYA: GÖRÜNƏN VƏ GÖRÜNMƏYƏN ƏLAQƏLƏR" kitabından