Akasiya katexu - sulu yaraların sağalmasında, ekzema, psoriaz kimi dəri xəstəlikləri zamanı xaricə işlədilir. Qədimdə katexunun dəmləməsi qızdırmasalıcı, iltihabəleyhinə və prokazanın müalicəsində işlədilirdi.
Akasiya katexu piylənmədə də effektivdir. Ayurvedada xərçəngin müalicəsində işlədilən Akasiya katexu, eyni zaman-da Tibet təbabətində onun oduncağından qan və limfa sistemi xəstəliklərinin müalicəsində işlədilir.
Qabığı digər preparatlarla birgə ilan sancmalarında istifadə edilir. Bitkinin toxumları haqqında elmi jurnallarda məlumatlar verilir və onun hipoqlikemik, hipotenziv xüsusiyyətləri haqqında yazılır.
Kerale və digər cənub-hind ştatlarında Akasiya katexunun suda dəmləməsindən qanı təmizləyən, dərinin teksturasını yaxşılaşdıran, orqanizmin müdafiə qüvvələrini artıran, gineko-loji sferada iltihabi xəstəliklərdə və ginekoloji, hemorroid qa-naxmalarda müalicəvi içki kimi istifadə edilir.
Hindistanın Himalay ştatlarında doğumdan sonra içərisinə bir neçə hil əlavə edilmiş katexu dəmləməsi 2-3 gün ərzində güc toplamaq və özünü yaxşı hiss etmək üçün zahıya verilir.
Hal-hazırda Hindistanın Ayurveda Farmakopeyasına, Hin-distanın Farmakopeyasına, Britaniya Farmakopeyasına, ABŞ Farmakopeyasına Akasiya katexu daxildir. Hazır katexu ekstraktının tərkibində katexinlərin miqdarı 40%-dən artıq olma-malıdır.
Xaricə istifadəsi iltihabı aradan qaldırır, yaraların və parezlərin yaxşılaşmasına, stomatit, angina, laringitdə yardım edir. Antiseptik və büzücü vasitə kimi selikli qişaların xroniki kataral proseslərində müsbət effekt verir.
Qabığından alınmış poroşoklar diş ərplərinin, ləkələrinin təmizlənməsində və polirovkasında işlədilir. Hazır katexu poroşoklarında mentol və kamfora da vardır (91%, 2,7% və 6,3% nisbətində).Mentol və kamfora ağız boşluğunun ətirləndirilməsi və damaqlarda qan dövranını yaxşılaşdırılması məqsədilə əlavə edilir. Kliniki tədqiqatlar bu vasitənin 15 gün istifadəsindən sonra 87-95% effektivliyini, 70-72% - gingivitin yaranmasının azalmasını, 80-95% - isə diş daşlarının yaranma tezliyinin azalmasını təsdiq edir.
Müəllif: Firəngiz Rüstəmova
"TƏBABƏT VƏ MİFOLOGİYA: GÖRÜNƏN VƏ GÖRÜNMƏYƏN ƏLAQƏLƏR" kitabından