Gürcüstanın Azərbaycan üçün əhəmiyyəti və eləcə də Azərbaycanın Gürcüstan üçün əhəmiyyəti olduqca böyükdür. Bu, iki gün əvvəl dövlət başçısının Tbilisiyə işgüzar səfərində də, İlham Əliyevlə Gürcüstanın Baş naziri İrakli Qaribaşvilinin mətbuata birgə açıqlamalarında da (Əliyevin Gürcüstanda səsləndirdiyi fikirlər: "Bakı-Tbilisi-Qars-ın ötürmə qabiliyyətini 5 milyon tona çatdırmaq fikrindəyik", "Azərbaycan Gürcüstana 3 milyard dollardan çox sərmayə qoyub", "Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəməri xətti ilə gələn il ixrac artırılacaq, Bakı-Supsa kəmərindən də istifadə etmək istəyirik") aydın hiss olundu.
İki il öncəyə kimi bölgədə ən böyük riskləri yaradan keçmiş Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsi artıq tarixin yaddaşına köçüb. Düzdür, hələ də Abxaziya, Osetiya məsələsi qalır, xüsusilə son zamanlar İran bölgədə qeyri-stabil birt vəziyyətin yaranmasında maraqlı görünür. Ancaq Azərbaycan-Ermənistan arasındakı münaqişəli vəziyyət ona görə təhlükəli hesab edilirdi ki, bu savaşın coğrafiyasının genişlənmək, başqa-başqa qüvvələrin regiondakı proseslərə hərbi müdaxilə etmək fürsəti ortaya çıxa bilərdi ki, bu da nəticədə Cənubi Qafqazın poliqonu xatırlatması ilə yekunlaşacaqdı.
Amma Azərbaycan çox məharətlə bu məsələni gündəlikdən çxartmağı bacardı və bu gün rəsmi Bakıya qarşı istər Qərbdən, ABŞ-dan, istərsə də digər erməniopərəst liderlərin idarəçiliyində olan dövlətlərdən təzyiqlər göz önündədir, hətta regionda böyük mövqe savaşının başladığı da hamıya bəllidir.
Belə bir vəziyyətin hökm sürdüyü bir vaxtda Azərbaycan regionun aparıcı aktoru kimi ilin sonuna qədər imzalanacağı ehtimalları yüksək olan Ermənistanla Azərbaycan arasındakı sülhün pozulması istiqamətində edilən təzyiqlərə tab gətirmək, yaratdığı yeni geosiyasi vəziyyəti qoruyub saxlamaq naminə çox önəmli diplomatik addımlar atır ki, Gürcüstan səfəri də belə bir önəmli zamanda elə addımlardan biridir.
Dövlət başçısı bir daha Gürcüstandakı açıqlamalarında açıq şəkildə mesaj verdi ki, Azərbaycan bölgədə uzunmüddətli sülh, sabitlik, əçəkdaşlıq mühitinin formalaşdırılmasında maraqlıdır və bunun üçün çox münbit bir şərait yaranıb, qalır bu fürsətdən yararlanmaq.
Bu gün Bakı ilə Tbilisinin strateji tərəfdaşlıq əlaqələri demək olar ki, müttəfiqlik səviyyəsinə qalxıb. Xüsusilə onu qeyd edim ki, Gürcüstanın təhlükəsizlik konsepsiyasında Azərbaycan strateji partnyordur. Bu isə o deməkdir ki, Gürcüstan-Azərbaycan-Ermənistan əməkdaşlığı regionda sabitliyin bərqərar olması məsələsində əsas açar ola bilər.
Məhz Ermənistan-Azərbaycan arasında sülhün əldə olunması yolunda Gürcüstan fəallığını artırmaq barədə düşünür və bu missyanı uğurla ələ ala bilər. Bu məsələni İlham Əliyev də brifinqdə diqqətə çatdırdı: "Bu gün söhbət əsnasında Gürcüstan-Azərbaycan-Ermənistan məsləhətləşmələrə başlaması haqqında fikir mübadiləsi apardıq. Əgər Ermənistan tərəfi buna hazırdırsa, biz buna hazırıq".
Ətraflı
Göründüyü kimi, Azərbaycanın əsas məqsədi kimin vasitəçilik etməsindən asılı olmayaraq əsas istəyi Ermənistanla tez bir zamanda davamlı sülhün imzalanması istiqamətində praktiki addımların atılmasına nail olmaqdır. Çünki bu sülh təkcə region üçün sabitlik yox, onun istisadi imkanlarının dünyaya açılması demək olacaq.
Qalır Ermənistan tərəfinin siyasi iradə göstərərək Azərbaycanın ona təklif etdiyi beynəlxalq birlik tərəfindən də tanınan 5 maddəlik sülh paketinə əsaslanan, sülhün əsas təməl prinsiplərini özündə ehtiva edən sülh müqaviləsini Azərbaycanla imzalamaq. Dövlət başçısının qeyd etdiyi kimi, əgər belə olarsa, Cənubi Qafqaza sülh gələcək və eyni zamanda, əməkdaşlıq üçün imkanlar yaranacaq.
Geopolitik baxımdan regionun təyinatı ondan ibarətdir ki, Azərbaycan və Gürcüstan Xəzər və Qara dəniz arasında bir körpüdür. Körpü o halda təyinatına uyğun hesab edilir ki, o tam olsun. Təbii ki, belə olan halda Azərbaycan-Gürcüstan müttəfiqliyi zərurətə çevrilir. Regionun üçüncü dövləti Ermənistan isə bütün bu proseslərdən kənarda qalmamaq, inteqrasiya etmək üçün mütləq rəsmi Bakının təklif etdiyi Brüssel sülh gündəliyini qəbul edərək nəhayət konstruktivlik nümayiş etdirməlidir. Çünki Ermənistan hərbi-siyasi rəhbərliyi anlamalıdır ki, bu üç xalq bir yerdə yaşamağa məhkumdur və heç kəs buradan köçüb getməyəcək.
Ermənistan Azərbaycanın region üçün önəmini anlamaq üçün bir məsələni nəzərdən keçirsə pis olmaz: Enerjidən asılı olmayan, Rusiyanın eneji təzyiqi kimi vacib rıçaqının işlək olmadığı Şərqi Avropanın nadir ölkələrindən biri Gürcüstandır. Bu məsələyə xüsusi diqqət yetirsinlər, Gürcüstanda siyasi elita - fərqi yoxdur, iqtidardır, yaxud müxalifətdir, səhərdən axşama qədər Qərbə inteqrasiyadan, Avropa İttifaqına üzvlükdən, NATO-ya qoşulmaqdan danışırlar. Amma bunu kimin hesabına belə arxayınlıqla deyə bilirlər?
Təbii ki, bunun təhlükəsizlik və iqtisadi enerji bazası Azərbaycanın fəaliyyətindən və dəstəyindən qaynaqlanır. Bu amil özü də bir daha deməyə əsas yaradır ki, Azərbaycan bütün qonşularına, bütün dövlətlərə qarşı eyni gözlə baxır, onun üçün güclü-zəif dövlət amili rol oynamır, Azərbaycan daim ədalətin, haqqın yanındadır və regionda sabitliyə böyük dəyər verir. İndi Ermənistan bir də uzun illərdir Rusiyanın forpostu kimi düşdüyü dalanı düşünsün.
Demək olar ki, ölkənin bütün iqtisadi infrastrukturu Rusiyanın əlində cəmlənib və Moskvadan nə qədər dəstək almasına baxmayaraq bu gün Ermənistan ən kasıb ölkələrdən biri olaraq tanınır. Demək ki, Ermənistanın bu vəziyyəti Moskvanın işinə yarayır və şimal qonşumuz regiondakı vəziyyətin dəyişməməsi üçün əlindən gələni edir ki, İrəvan özündə güc tapıb müstəqil addım atmaq iqtidarında olmasın. Kənardan "Rusiya Ermənistanı dolandırır" kimi görünsə də, bardağın digər tərəfində mənzərə başqadır - Rusiya Ermənistanı diləndirir, özü də bilərəkdən!
Çünki Ermənistanın Gürcüstan kimi müstəqil siyasət yürüdüb, Azərbaycana qarşı konstruktivlik nümayiş etdirərək bütün əlaqələrini yaxşılaşdırmaq istiqamətində addım atması Rusiyanın regionda sonunun çatdığı anlamını verəcək. İndi Ermənistan rəhbərliyi ölkənin inteqrasiyası və iqtisadi dalandan çıxması üçün hansı addımı atmağın ölkəsinə xeyr verə biləcəyini özü götür-qoy etsin.