Əfsanəyə görə, Hera Samos adasında Ərkudə/İbrahim ağacının altında doğulmuşdur. Bir dəfə Samos adasında Zeusla Hera İbrahim ağacının altında bir araya gəlir. Hera həmin adanın şimalında axan müqəddəs İmbrasos çayında çimir və onun iffəti bərpa olunur. Məhşur Tonay bayramı zamanı tanrıçanın kult obrazı ətrafında İbrahim ağacı budaqları qoyulur ki, həmin qeyri-adi hadisəni xatırlatsınlar. Qədim Yunanıstanda Ərkudə bitkisi budağı və ya meyvəsi təmiz, iffətli nigahın simvolu hesab edilirdi. Hələ Antik dövrlərdə belə məlum idi ki, Ərkudə bitkisi kişilərdə adi və sərxoş vəziyyətdə kontrolsuz cinsi münasibətləri idarə edir. Amma qadınlarda tam fərqli təsirə malikdir. Bu gün də Vitex Agnus castus bitkisindən alınan məhlul və tabletlər qadınlarda klimakterik sindrom, alqodis-menoreya, amenoreya, mastopatiya kimi xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilir.
Vitex agnus castus/Yabanı bibər bitkisinin cövhəri zöhrəvi xəstəliklərdə faydalıdır. Parasels bu bitkinin çiçəklərini-Zatanea, Zuccar və ya Zuccaiar adlandırırdı. Afinalılar isə Serera bayramında ərkudə bitkisini sakitləşdirici xüsusiyyətlərinə görə yataqlarının altına qoyardılar ki, təmkinli ola bilsinlər (Sed.). “ərkudə/İbrahim ağacı qədimdə saflıq və təvazökarlıq rəmzi hesab edilirdi” (Аннен.).
Adi ərkudə/İbrahim ağacı bitkisindən predmensrual sindromda, dismenoreyada, mastopatiya kimi xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilən bir sıra dərman vasitələri alınır. Onlardan bəziləri haqqında qısa məlumat verək:
Ərkudə/Vitex Agnus-castus “Mastodinon”un əsas tərkib hissəsidir. Bu kombinə olunmuş homeopatik preparat bitki tərkiblidir.
Təkibinə adi ərkudədən əlavə beş bitki tərkibli komponent daxildir: Caulophyllum thalictroides (Güləvər) – aybaşı pozulmalarında istifadə olunur; Cyclamen europaeum (Alp bənövşəsi və ya ətirli bənövşə) – baş ağrılarında, psixiki gərginliklərdə, eyni zamanda aybaşı pozulmalarında müsbət təsir edir; Ignatia – psixovegetativ krizlərdə, sinir gərginliklərində, pararitmik vəziyyətlərdə effektivdir; Iris versicolor (Rəngli süsən) – miqrenin müalicəsində istifadə edilir; Lilium tigrinum (Zanbaq) – dismenoreya və aşırı əsəbilik zamanı qəbul edilir. Mas-todinon dofaminergik təsirə malik olduğuna görə adenohipofizdən prolaktinin ifrazını azaldır.Dərman bitkiləri və eləcə də homeopatik dərman bitkiləri ilə müalicə zamanı siqaret və alkoqollu içkilər qəbul etmək olmaz.
Predmenstrual sindromda yüksək effektivliyi təsdiq edilmiş bu preparatın və ya hər hansı digər homeopatik preparatların ən aktual cəhəti odur ki, həm yan təsirləri yoxdur, həm də xəstəyə ağır terapevtik dərmanlar, sintetik hormonları təyin etməzdən əvvəl bu tip preparatları tövsiyə etmək daha məqsədəuyğundur.
Çünki, həm öyrəşmə törətmir, həm də əlavə zərərli təsirləri yoxdur, polipraqmaziya yaranmır”.
Müəllif: Firəngiz Rüstəmova
"TƏBABƏT VƏ MİFOLOGİYA: GÖRÜNƏN VƏ GÖRÜNMƏYƏN ƏLAQƏLƏR" kitabından