İranın Azərbaycana qarşı mövqeyi son günlər daha çox ritorik xarakter almağa başlayıb. Xüsusilə “TRİPP yolu” ilə bağlı Tehrandan verilən açıqlamalar diqqət çəkir. Rəsmi Tehran iddia edir ki, bu yol mahiyyətcə Zəngəzur dəhlizi ilə eynidir və İranın milli maraqlarına ziddir.
Bəs ABŞ və Ermənistanın ortaq layihəsi kimi təqdim olunan bu marşrut Azərbaycana hansı riskləri yarada bilər?
Globalinfo.az-a danışan siyasi şərhçi Ülviyyə Zülfiqar deyib ki, İranın bu ritorikası ilk növbədə siyasi-ideoloji xarakter daşıyır və bunu rəsmi Tehranın vahid mövqeyi kimi qəbul etmək çətindir:
“Bu, daha çox İranın dini liderinə yaxın təhlükəsizlik və ideoloji xətti təmsil edən dairələrin baxışıdır. Bu çevrələr üçün istənilən regional nəqliyyat layihəsi yalnız iqtisadi məsələ deyil, həm də ABŞ-ın regionda möhkəmlənməsi kontekstində təhlükə baxımından dəyərləndirilir.
Azərbaycan üçün prioritet regional kommunikasiyaların açılması və blokadanın aradan qaldırılmasıdır ki, bu da uzunmüddətli sabitliyə xidmət edir.
Ümumilikdə İran üçün əsas narahatlıq ABŞ faktorudur. Lakin Tehran anlayır ki, açıq qarşıdurma nə regional reallıqlara, nə də iqtisadi maraqlara cavab verir. Bu səbəbdən sərt bəyanatların real addımlarla müşayiət olunması ehtimalı mümkün görünmür.
Nəticə etibarilə, mövcud vəziyyət daha çox İran daxilindəki rejim fərqliliklərinin və güc mərkəzləri arasındakı baxış ayrılıqlarının regional siyasətdə əks olunması kimi qiymətləndirilməlidir. Dini liderə yaxın çevrələr ideoloji müqavimət xəttini önə çıxarır, hökumət və iqtisadi elita isə nisbətən praqmatik yanaşmanı üstün tutur. Azərbaycan təbii ki, bu ziddiyyətlər fonunda balanslı siyasət yürüdərək regional əməkdaşlıq platformalarının gücləndirilməsinə fokuslanıb”.