İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu ABŞ-a səfərinin yekunları ilə bağlı mətbuata açıqlamasında Təl-Əvivin Türkiyənin Suriyada hərbi bazalar yaratmasına qarşı olduğunu bəyan edib. Baş nazir bu məsələnin İsrail üçün təhlükəli olduğunu söyləyib.

O, ABŞ Prezidenti Donald Trampla söhbətində də bu məsələyə toxunduğunu bildirib. Netanyahu Trampın həm onunla, həm də Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla dost olduğunu, mövcud vəziyyətdə ABŞ prezidentinin köməyinə ehtiyac duyulacağını deyib.

Maraqlıdır ki, Ağ Ev rəhbəri Benyamin Netanyahu ilə görüş zamanı Ərdoğanı tərifləyib və onu lider kimi bəyəndiyini söyləyib. Bəzi ekspertlər, bunu İsrailin baş nazirinə Trampdan mesaj kimi dəyərləndirir, Netanyahunun Əroğanın patronajlığını qəbul edəcəyini qeyd edirlər. Artıq Yaxın Şərqdə əsas oyunçunun Türkiyə olacağı iddia edilsə də, Vaşinqtonun mövzu ilə bağlı dəqiq mövqeyi aydın deyil.

Globalinfo.az-a danışan siyasi şərhçi Kənan Rövşənoğlu deyib ki, İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahunun son iki ayda Vaşinqtona ikinci səfərinin əsas iki əsas məqsədi var idi:

“Birincisi, İran məsələsi, ikincisi isə Suriyadakı vəziyyətlə bağlıdır.

Yəni Türkiyə və İsrailin Suriyadakı son qarşıdurması əsas müzakirə mövzusu idi. Aprelin 2-də baş verən bombardmanlar göstərdi ki, Təl-Əviv Ankaranın Dəməşq və cənub ərazilərdə hərbi bazalar yaratmasını istəmir. Bunu açıq şəkildə bildirdilər.

Aydın məsələdir ki, Türkiyə Suriyada hərbi bazaları Vaşinqtonun razılığı ilə qurur. Bu səbəbdən də ABŞ indi Türkiyə və İsrail arasında arbitr rolunu oynamağa məhkumdur. Əlbəttə, Türkiyənin Suriyada möhkəmlənməsi devrilmiş prezident Bəşər Əsəd və İrandan sonra əlverişlidir. Amma Vaşinqton həm də İsraili nəzərə almalıdır. Bu mənada güman edirəm ki, Ağ Evin Ankara və Təl-Əvivə təklifi Türkiyənin cənub və Dəməşq ətrafında deyil, daha çox mərkəz və şimalda hərbi baza qurması ilə bağlı olacaq. Çünki İsrail heç bir halda Dəməşq və ətrafında Türkiyə hərbi bazalarının olmasını istəmir.

İsrail artıq Suriyanın cənubunu özünün təhlükəsizlik zonası elan edib. Hətta Dəməşq hökumətindən tələb edib ki, cənubda ağır texnika saxlamaq qadağan olunsun. Üstəlik Türkiyənin Suriyada hava hücumundan müdafiə sistemləri yaratması və Suriya ordusuna təlim keçməsi Təl-Əvivin maraqlarına cavab vermir. Buna görə də düşünürəm ki, Vaşinqton İsrail və Türkiyə arasında konsensus yaratmaqla iki ölkə üçün uyğun olan bir variant tapmağa çalışacaq”.