“Əgər Madrid prinsiplərindən əvvəl Qarabağın öz müqəddəratını təyin etdiyi yer SSRİ idisə, Madrid prinsiplərindən sonra Ermənistan tərəfinin “dahi” diplomatiyası nəticəsində Azərbaycan Qarabağın öz müqəddəratını təyin etdiyi yerə çevrildi. Madrid prinsiplərinə görə, Ermənistan Qarabağı Azərbaycanın bir hissəsi kimi tanıyıb. Bu gün biz onun bəhrəsini “biçirik””.
Publika.az xəbər verir ki, bunu Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan deyib.
“Bizim səhvimiz odur ki, bunu hələ 2018-ci ilin mayında deməmişik. Fikirləşdik ki, birtəhər bu tələdən çıxa bilərik. Amma tələ beynəlxalq səviyyədə razılaşdırıldığı üçün biz bunu edə bilmədik. Madrid prinsiplərinə qədər erməni tərəflərinin mövqeyi belə idi ki, Qarabağ heç vaxt müstəqil Azərbaycanın tərkibində olmayıb və SSRİ-nin dağılması kontekstində öz müqəddəratını təyin etmək hüququndan istifadə edir.
SSRİ-nin digər subyektləri kimi, Alma-Ata Bəyannaməsində qeyd olunan öz müqəddəratını təyinetmə hüququnu həyata keçirərək, onlar da müstəqillik əldə etdilər, Qarabağ da. Nəticədə Qarabağ SSRİ-dən ayrılaraq müstəqil oldu. 2007-ci ildə Ermənistanda hakimiyyətin ötürülməsi zamanı Serj Sarkisyan baş nazir, Robert Köçəryanın isə prezident olduğu dövrdə ərazi bütövlüyü və öz müqəddəratını təyinetmə hüququnu vurğulayan Madrid prinsipləri meydana çıxdı. Müəyyən edilib ki, Qarabağın statusu Azərbaycan tərəfindən də razılaşdırılmalı olan mexanizmlə tənzimlənməlidir.
Çox ciddi konseptual dəyişiklik oldu. Əgər Madrid prinsiplərinə qədər erməni tərəflərinin mövqeyi belə idi ki, Qarabağ heç vaxt Azərbaycanın tərkibində olmayıb, ona görə də gələcək statusla bağlı razılaşma olmaya bilər, çünki Qarabağ artıq müəyyən edilib, amma Madrid prinsiplərində deyilir ki, Qarabağın statusu ilə bağlı Azərbaycanla razılıq əldə edilməlidir.
Etibarlı məlumatlara görə, bu prinsiplərin müəllifi erməni tərəfi olub. Əgər biz Qarabağı Azərbaycanın bir hissəsi hesab etmiriksə, onda onun statusu məsələsi niyə Azərbaycanla razılaşdırılmalıdır? Onların ortaya qoyduğu bu məntiq o deməkdir ki, Qarabağ öz müqəddəratını təyin etmək üçün Azərbaycanın tərkib hissəsi olmalıdır, əks halda o, öz müqəddəratını kimdən müəyyən edir? Ən böyük səhvimiz 2018-ci ildə insanlara izahat verməməyimizdir.
Qarabağı danışıqlardan çıxaran Ermənistan daha sonra “Mən Qarabağın öz müqəddəratını təyinetmə hüququndan istifadə etməyə gəlmişəm” dedi. Onlar isə Ermənistana belə cavab veriblər: “Əgər bunu deyirsənsə, bu, ərazi mübahisəsidir, ərazi iddiasıdır”. Qarabağ probleminin bütün mahiyyəti deformasiyaya uğrayıb”, - Paşinyan bildirib.