“Bir daha Ermənistanla Azərbaycan arasında silahlı münaqişə baş verib. Daşın keçdiyi yer eynidir – Dağlıq Qarabağ. Ancaq indiki qarşıdurma əvvəlkilərdən fərqlənir”.
KONKRET.az xəbər verir ki, bu fikirlər Rusiyanın pravda.ru saytında yer alıb.
Mənbə bildirir ki, “Hərbi əməliyyatlar Qarabağ sərhədləri yaxınlığında deyil, birbaşa Azərbaycan və Ermənistan sərhədində, Ermənistanın Tavuş bölgəsi ilə Azərbaycanın Tovuz rayonu arasındakı ərazidə baş verib.
Eyni zamanda, münaqişənin hər iki tərəfi təxribatda bir-birini günahlandırır. Azərbaycan sərhəd mövqelərinin artilleriya atəşinə məruz qaldığını iddia edir.
Öz növbəsində Ermənistan deyir ki, Azərbaycan əsgərləri olan bir yük maşını sərhədi keçməyə cəhd göstərib, ancaq dayanıb, əsgərlər geri çəkilib və bir saatdan sonra Azərbaycan tərəfindən Ermənistan sərhəd məntəqəsinə atəş açılıb.
Bununla yanaşı, zərərçəkənlərin olduğu bildirilib. Azərbaycan tərəfi ölən üç əsgərinin, həmçinin Ermənistan tərəfinin texnoloji və işçi qüvvəsində itkilər olduğunu deyib. Ermənistan iki polis məmurunun aldığı xəsarətləri iddia edərək öz sıralarındakı itkilər barədə məlumatları rədd edib.
Hər iki ölkənin müdafiə nazirlikləri düşmənə qarşı “qisas zərbələri” tətbiq olunan videolar yerləşdiriblər.
Xüsusilə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev “Ermənistan tərəfinin bütün cəhdləri uğursuz oldu, Azərbaycan dövlət sərhədini qorudu. Erməni əsgərləri bir santimetr belə içəri daxil ola bilmədilər” deyib.
Azərbaycanın xarici işlər naziri Elmar Məmmədyarov vəziyyəti belə şərh edib: “Biz Azərbaycan ərazisinin 20 faizinin işğal altında olması barədə danışırıq. Sizcə, on milyon əhalisi, zəngin, inkişaf etmiş bir infrastrukturu olan silahlı ölkə öz ərazisini sonsuz müddətə işğal etməyə imkan verəcəkdir? Bu, mümkün deyil”.
Ölən əsgərlərin cəsədlərinin gətirildiyi Tovuzda sakit bir mitinq keçirilib: “Şəhidlər ölməz, Vətən bölünməz!”.
Rəsmi İrəvana gəldikdə, Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan da rəsmi açıqlama verib: “Düşmən sərhəddə təxribatçı hərəkətlər etdi. Azərbaycanın hərbi-siyasi rəhbərliyi regional vəziyyətin gərginləşməsinə cavabdeh olacaq”.
Ümumiyyətlə, gərginlik artır və bu yerli münaqişədə Ermənistan və Azərbaycandan daha böyük dövlətlərin iştirak edəcəyi üçün hər şans var. Məsələn, Türkiyə və Rusiya.
Fakt budur ki, Rusiya KTMT-də Ermənistanın tərəfdaşıdır. Ümumiyyətlə, Azərbaycanla kifayət qədər bərabər münasibətlərimiz var. Ancaq bu gün bu ölkənin strateji tərəfdaşı Türkiyədir.
Üstəlik, hazırkı rəsmi Ankara Azərbaycanın Qarabağla bağlı mövqeyini tamamilə dəstəkləyir.
Bundan əlavə, Türkiyə ilə Azərbaycan arasında hərbi yardımla bağlı razılaşma mövcuddur. Xüsusi olaraq Dağlıq Qarabağdakı hər hansı bir hərbi əməliyyatla bağlı Bakı dərhal müttəfiqini xəbərdar edəcəkdir.
Və bu razılaşmalara əsasən Türkiyə və Azərbaycan rəsmi Bakının “ərazi bütövlüyünü bərpa etmək” üçün bir neçə plan hazırlamışlar.
Və burada mürəkkəb geosiyasi oyunlar artıq başlayır. Rusiya Suriyada fəal olduğu üçün, Liviyaya da daxil olub.
Üstəlik, bu ərazilərdə asayişi bərpa etmək istəyən Türkiyə tərəfi daim Rusiyanın mövqeyi ilə qarşı-qarşıya qalır. Və ambisiyalarını məhdudlaşdırmağa məcbur olur.
Türkiyə prezidenti Ərdoğan da baş verənlərə seyrçi kimi qalmaq istəmir, çünki o, “Türk millətinin yeni atası”, həm də, ümumiyyətlə, bütün türk xalqlarının hakimi və “atası” olmaq istəyir. Ənənəvi və mühafizəkar İslam dəyərlərinə söykənir. Azərbaycanlılar isə ən çox türkdürlər. Ona görə də aydındır ki, əgər Azərbaycan nəticədə Qarabağa nəzarəti ələ alsa, bu, Ərdoğanın reytinqinə əlavə ediləcəkdir.
Rusiya da KTMT-də Ermənistanla tərəfdaşdır. Bundan əlavə, Kreml Ermənistana sərhədlərini, o cümlədən hərbi texnikasını möhkəmləndirməkdə kömək edib. Eyni zamanda, ölkəmiz münaqişənin “dondurulmasının” tərəfdarıdır. Çünki Rusiyanın tamamilə cənub sərhədlərində aktiv hərbi əməliyyatlara ehtiyacı yoxdur.
Bundan əlavə, KTMT-də tərəfdaşlıq münaqişəyə müdaxiləni təmin edir. Rusiyanın özü də Ermənistanın tərəfindədir.
Ancaq mütəxəssislər rəsmi Ankaranın münaqişəyə müdaxiləsinin Rusiya ilə Türkiyə arasındakı onsuz da qeyri-bərabər münasibətləri çox pisləşdirəcəyini deyirlər. Bizim də öz strateji qaz və boru kəməri maraqlarımız var.
Münaqişə edən tərəflərin motivlərinə gəldikdə, burada bir sıra ekspertlər iddia edirlər ki, həm Ermənistan, həm də Azərbaycan tərəfindən mövcud olan münaqişə koronavirus pandemiyası zamanı tətbiq edilən təcrid tədbirlərindən sonra “hava buraxmaq” cəhdidir.
Rusiya üçün əsas odur ki, münaqişə uzanan bir mərhələyə keçməsin və böyüməsin.
Ölkəmiz üçün, sərhədlərinin yaxınlığında yeni bir “sülhməramlı əməliyyat” bir sıra Yaxın Şərq dövlətləri ilə beynəlxalq münasibətlərdə ciddi fəsadlar yarada bilər. Ən kədərli vəziyyət NATO ilə də baş verə bilər, çünki Türkiyə Şimali Atlantika Alyansının üzvüdür.
Digər tərəfdən, Rusiya beynəlxalq müqavilələri poza bilməz. Bu, bizim üslubumuzda deyil. Buna görə də, münaqişənin kəskinləşməsi halında Ermənistana tam yardım göstəriləcəkdir”.
Tərcümə etdi: Babək Göyüş
KONKRET.az