• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Klinika haqqında
  • Reklam
  • Əlaqə
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Son dəqiqə
Rusiya-Ukrayna müharibəsi: Robotların savaşı....
Qəzza sammitində iştirak edəcək dövlət başçılarının tam siyahısı
Çox duru qan niyə təhlükəlidir? - Səbəblər, əlamətlər
Azərbaycanda qiymət artımı qadağan olunacaq? – İqtisadçı izah edir
Əliyevin Misir səfəri: Bakı Trampın Qəzza planında iştirak edə bilər?
Qışda bu 7 tərəvəzi mütləq yeyin - Bədəni gücləndirir
Telefona üç gün baxmayanda görün nələr olur – İlginc araşdırma
Gec yatmaq infarkt və diabet riskini artırır – Mütəxəssislərdən xəbərdarlıq
ABŞ bunu etsə, Rusiya iqtisadiyyatı tamamilə məhv olacaq
Bu ölkədə dövlət çevrilişinə cəhd oldu – Detallar
Həm dadlı, həm də möcüzəvi - Hər həftə yeməli olduğunuz 5 meyvə
Taliban qadağa qoydu, Hindistanda çaxnaşma yarandı – Deputatlar şokda
Dövlət hərəkətə keçdi: nazirliklərdə yoxlamalar başlayır – İstintaq…
B12 çatışmazlığının ən böyük əlaməti: Dərinizdəki bu dəyişikliyə diqqət edin
Moskvaya yaxşı, Kiyevə pis xəbər – Vəziyyət dəyişir
Əfqanıstan-Pakistan sərhədində gərginlik: Ağır döyüşlər başlayıb
Gözləriniz sizə xəbərdarlıq edir - Bu əlamətlərə ciddi yanaşın
Putin niyə yalnız Azərbaycan haqda bunu dedi?
Gərginlik artır: Çin ABŞ-a elə bir sarsıdıcı zərbə hazırlayır ki...
Zəncəfilin Faydaları və Zərərləri Nələrdir?
Sizin Reklam Burada
Tel: (+99412) 452 97 17
Mob: (+99450) 386 38 02
E-mail: [email protected]

Dünyanın ən qədim XƏRİTƏLƏRİ

Maraqlı

6-07-2019, 13:09

Dünyanın ən qədim XƏRİTƏLƏRİ

Xəritələr bütün dünyada həmişə müxtəlif baxışların təbliği üçün istifadə olunub. Bu mənada müasir texnologiyalar ötən əsrlərin ənənəsini davam etdirir.

Oxu.Az dünyanın ən qədim 9 xəritəsini təqdim edir:

1. Mamont dişi üzərində xəritə

Üzərində xəritə həkk olunmuş mamont dişi Çexiyanın Pavlov şəhəri yaxınlığında tapılıb. Uzun illər aparılan tədqiqatlardan sonra dişin üzərindəki ornament ən qədim xəritə kimi qəbul edilib.

Onun yaşı 25-27 min il hesab olunur. Dişin üzərində çay, təpə, yarğan, qayalar, eləcə də ovçuların evi təsvir olunub.

2. Lasko mağarasındakı xəritə

Fransada eramızdan 15-18 min il əvvəl yaranmış Lasko mağarası qədim qayaüstü rəsmlər əks olunmuş heyrətamiz abidədir.

Hazırda mağaraya giriş qadağandır. Belə ki, alimlər temperaturu, rütubətin səviyyəsini nizamlayaraq, eləcə də ayda iki dəfə göbələkdən təmizləyərək abidədə hələ də araşdırma işləri aparırlar.

Alimlərin fikrincə, heç də bütün qayaüstü rəsmləri ilkin incəsənət əsəri hesab etmək olmaz, onların bir hissəsi daha çox xəritəyə bənzəyir.

3. Abaunts Lamizulo mağarasında xəritə

Xəritə 2009-cu ildə əl ölçüsündə olan qumdaşı üzərində aşkar edilib. Üzərində dağ, çay, hətta heyvanlar əks olunan kiçik daş parçası İspaniyanın şimalında, Basklar diyarının mərkəzindəki Navarrada yerləşən Abaunts Lamizulo adlı mağarada tapılıb.

Daşın tapıldığı ərazidə həkk olunan bu xəritənin madlen ovçuları-yığıcıları tərəfindən istifadə olunduğu hesab edilir.

4. Papirusdan olan Turin xəritəsi

Papirusdan olan Turin xəritəsi dünyanın günümüzə qədər gəlib çatan ən qədim coğrafi (eyni zamanda geoloji) xəritəsidir.

Burada Vadi-Həmmamatın ağac, təpə, qızıl mədənləri və daş karxanaları, eləcə də onlar arasındakı məsafə daxil olmaqla, 15 kilometrlik hissəsi əks olunub. E.ə. 1160-cı ildə IV Ramzes tərəfindən daş çıxarma yerlərinə təşkil olunmuş ekspedisiya üzvləri üçün tərtib olunmuşdu.

Bərpadan sonra ölçüləri 280x41 sm olan xəritə Turinin Misir muzeyində saxlanılır.

5. Dünyanın Babil xəritəsi

Dünyanın Babil xəritəsi Mesopotamiyada düzəldilmiş son Babil dövrünə aid gildən olan lövhədir ki, burada həm real coğrafi obyektlər, həm də mifoloji elementlər əks olunub.

Lövhə Britaniya muzeyində saxlanılır. Alimlər toponimlərin yazılma üslubuna əsasən xəritəni e.ə. VIII əsrin sonları – VII əsrin əvvəllərinə aid edirlər.

Bütün real coğrafi obyektlər iki konsentrik çevrənin içində yerləşir. Çevrələr dünya okeanını bildirir və hərfi mənada “duzlu su” kimi qeyd olunub. Xarici üçbucaqlar isə müxtəlif mifoloji obyekləri bildirirlər.

6. Anaksimandrın xəritəsi

Qədim yunan filosofu Anaksimandr nəzmlə yazılmış ilk yunan elmi əsərinin müəllifidir.

“Qanun” terminini ilk dəfə işlətməklə, ictimai praktika anlayışını təbiət və elmə tətbiq edib. Anaksimandr Yerin ölçülərini o dövrdə məlum olan digər planetlərin ölçüləri ilə müqayisə etməyə çalışmışdı. Hesab olunur ki, o, Yerin bizə qədər gəlib çatmayan, lakin qədim müəlliflərin təsviri vasitəsilə qismən bərpa olunan ilk xəritələrindən birini tərtib edib.

Əvvəlki dövrün şəhər, yol və digər obyektlər təsvir olunan digər xəritələrindən fərqli olaraq, Anaksimandr öz xəritəsində insan yaşamayan əraziləri də əks etdirməyə çalışmışdı.

7. Hekatey xəritəsi

Miletli Hekatey qədim yunan tarixçisi və coğrafiyaşünasıdır. O, antik coğrafiyanın banilərindən biri sayılır. Oykumenlərin – o dövrün yunanlara məlum olan bütün ölkələrinin ətraflı təsviri də məhz onun adı ilə bağlıdır.

Onun əsas əsərləri ilkin formada “Asiya” və “Avropa” adlanan, lakin günümüzə 300 fraqment şəklində çatan iki kitabdan ibarətdir. Alimin fikrincə, iki materik arasında sərhəd Don, daha sonra isə Azov dənizi üzrə keçirdi.

8. Eratosfenin xəritəsi

E.ə. III əsrdə yaşamış qədim yunan riyaziyyatçısı və coğrafiyaşünası Eratosfen ilk dəfə olaraq Yerin ölçülərini müəyyən edib, müasir dövrdə də istifadə olunan “paralel” və “meridian” anlayışlarını tətbiq edib.

O, paralel və meridianlar şəbəkəsini düzəldərək, bunun da əsasında Yerin insanlar yaşayan hissəsinin xəritəsini tərtib edib.

Bu, Yerin kürə formasında olmasını nəzərə almaqla tərtib olunmuş ilk xəritə idi və ondan e.ə. I əsrin sonlarına kimi istifadə olunurdu.

9. Strabonun xəritəsi

Strabon Roma Yunanıstanının antik tarixçisi və coğrafiyaşünasıdır. O, “Tarix” və günümüzə, demək olar, tam şəkildə gəlib çatmış 17 kitabdan ibarət “Coğrafiya” əsərlərinin müəllifidir. Qeyd edək ki, bu əsər qədim dünyanın coğrafiyasını öyrənmək üçün ən yaxşı mənbə sayılır.

Strabon “Coğrafiya”sında yalnız quru məlumatlarla kifayətlənməyərək, o zamanların məşhur ərazilərinin təsvirini verir. Bundan savayı, bütöv mətnlə yanaşı, X əsrin məşhur epitomları (qısaltmalar, iqtibaslar) da saxlanılıb.

Strabonun çox səyahət etdiyi və bu zaman qeydlər apardığı bildirilir. O, kitablarını yazarkən əvvəlki dövrlərin də əsərlərinə müraciət edib.

Oxunub: 884
Paylaş:
Digər xəbərlər

Maraqlı

6-07-2019, 09:36

Məhəbbət haqqında ən qədim mahnının mətni tapıldı

Maraqlı

29-06-2019, 15:51

5 manatlıq əskinasın üzərindəki yazının mənası...

Əfsanələr və miflər

12-09-2018, 16:08

Sünii mayalanmanın ən qədim tarixi

Manşet / Maraqlı

7-08-2018, 10:09

3700 il yaşı olan dünyanın ən qədim samovarı- Şəki!

Manşet / Mədəniyyət

28-07-2018, 09:59

Xınalıqda 2500 il yaşı olan qədim nekropol aşkarlanıb!

Adınız:*
E-Mail:
Yorumunuz:
  • winkwinkedsmileam
    belayfeelfellowlaughing
    lollovenorecourse
    requestsadtonguewassat
    cryingwhatbullyangry
Kodu girin: *
yenilə, əgər kod görünmürsə
Gündəm
Rusiya-Ukrayna müharibəsi: Robotların savaşı....
Qəzza sammitində iştirak edəcək dövlət başçılarının tam siyahısı
Çox duru qan niyə təhlükəlidir? - Səbəblər, əlamətlər
Azərbaycanda qiymət artımı qadağan olunacaq? – İqtisadçı izah edir
Əliyevin Misir səfəri: Bakı Trampın Qəzza planında iştirak edə bilər?
Qışda bu 7 tərəvəzi mütləq yeyin - Bədəni gücləndirir
Son xəbərlər
  • Bu gün, 14:47
    Rusiya-Ukrayna müharibəsi: Robotların savaşı....
  • Bu gün, 13:33
    Qəzza sammitində iştirak edəcək dövlət başçılarının tam siyahısı
  • Bu gün, 12:16
    Çox duru qan niyə təhlükəlidir? - Səbəblər, əlamətlər
  • Bu gün, 11:02
    Azərbaycanda qiymət artımı qadağan olunacaq? – İqtisadçı izah edir
  • Bu gün, 10:20
    Əliyevin Misir səfəri: Bakı Trampın Qəzza planında iştirak edə bilər?
  • Bu gün, 09:09
    Qışda bu 7 tərəvəzi mütləq yeyin - Bədəni gücləndirir
  • Dünən, 22:24
    Telefona üç gün baxmayanda görün nələr olur – İlginc araşdırma
  • Dünən, 21:23
    Gec yatmaq infarkt və diabet riskini artırır – Mütəxəssislərdən xəbərdarlıq
  • Dünən, 20:12
    ABŞ bunu etsə, Rusiya iqtisadiyyatı tamamilə məhv olacaq
  • Dünən, 19:34
    Bu ölkədə dövlət çevrilişinə cəhd oldu – Detallar
  • Dünən, 18:31
    Həm dadlı, həm də möcüzəvi - Hər həftə yeməli olduğunuz 5 meyvə
  • Dünən, 17:58
    Taliban qadağa qoydu, Hindistanda çaxnaşma yarandı – Deputatlar şokda
  • Dünən, 16:22
    Dövlət hərəkətə keçdi: nazirliklərdə yoxlamalar başlayır – İstintaq…
  • Dünən, 15:19
    B12 çatışmazlığının ən böyük əlaməti: Dərinizdəki bu dəyişikliyə diqqət edin
  • Dünən, 14:50
    Moskvaya yaxşı, Kiyevə pis xəbər – Vəziyyət dəyişir
  • Dünən, 13:31
    Əfqanıstan-Pakistan sərhədində gərginlik: Ağır döyüşlər başlayıb
  • Dünən, 12:46
    Gözləriniz sizə xəbərdarlıq edir - Bu əlamətlərə ciddi yanaşın
  • Dünən, 11:28
    Putin niyə yalnız Azərbaycan haqda bunu dedi?
  • Dünən, 10:21
    Gərginlik artır: Çin ABŞ-a elə bir sarsıdıcı zərbə hazırlayır ki...
  • Dünən, 09:06
    Zəncəfilin Faydaları və Zərərləri Nələrdir?
  • 11-10-2025, 21:10
    Əl və dırnaqlarda görünən dəyişikliklər hansı xəstəlikdən xəbər verir?
  • 11-10-2025, 20:36
    Bakı ilk addımı atdı, Moskva birbaşa izlədi – Bütün Azərbaycan o xəbəri gözləyir
  • 11-10-2025, 19:05
    Bakı metrosunda yenilik: gedişhaqqı buna görə artıb? – AÇIQLAMA
  • 11-10-2025, 18:00
    Ağ turpun bilinməyən faydaları açıqlandı
  • 11-10-2025, 17:53
    Meksikada daşqınlarda 28 nəfər öldü
  • 11-10-2025, 16:25
    Nobel Sülh mükafatında sızma: araşdırma başladılacaq
  • 11-10-2025, 15:21
    Qırıq ürək sindromu: Emosional stressin ürəyə təsiri
  • 11-10-2025, 14:10
    Ankara Qəzzada bunları edəcək: Ordu da göndərir?
  • 11-10-2025, 13:22
    İsrail ordusu Livanın cənubunu vurdu
  • 11-10-2025, 12:24
    Kollagen nədir, əlavələr həqiqətən təsir edirmi?
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • Direktor: Firəngiz Rüstəmova
  • E-mail: [email protected]
  • Telefon: (+99412) 452 25 37
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Müəllif hüquqları qorunur. ailehekimiklinikasi.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə