• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Klinika haqqında
  • Reklam
  • Əlaqə
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Son dəqiqə
Yatarkən bu səhvə yol verməyin: Beyinə mənfi təsir edir
Ərdoğandan Netanyahuya: İşğalçı deyilik, ev sahibiyik...
Növbəti 2 gün Bakıya leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
Çoxlarının ciddiyə almadığı bu əlamət əslində xəbərdarlıqdır - Açıqlama
Rusiyadan Zəngəzur mesajı: Buna tab gətirməyəcəyik
Bu yolun Azərbaycana verilməsi düzgün qərardır - Nikol
Çiy kartof mədə xərçəngindən qoruyur?
Mühüm qərar: Bu şəxslər işlə təmin ediləcək...
ŞOK: Bu Avropa ölkəsi Rusiya ilə müharibəyə hazırlaşır
Bu fəsildə üzünüzü müalicə etməyin, ləkələr qala bilər
ABŞ-dan Avropa ölkələrinə çağırış: Hədəf Türkiyədir?
Ermənistanda gözlənilməz gəlişmə – Paşinyanla bağlı qərar şok etdi
Dizləri, oynaqları ağrıyanlar – Bu payız meyvəsini yesin
Psixoloq uşağı telefondan uzaqlaşdırmağın yollarını açıqladı
Uzunmüddətli öskürək təhlükəli ola bilər – Bilinməyən səbəblər
Hindistanda təbii fəlakət: 15 ölü, 16 itkin
Yaxın Şərqin nəhənglərinin gözü Qarabağda – Bakı yeni mərhələyə keçir
Reflü diaqnozu: nələrə diqqət etmək lazımdır?
Çin İsraildən tələb etdi: Qəzzada əməliyyatı dayandır!
Azərbaycanda hava kəskin istiləşəcək?
Sizin Reklam Burada
Tel: (+99412) 452 97 17
Mob: (+99450) 386 38 02
E-mail: [email protected]

Hər bir dərdə dəva çay

Maraqlı / Klinika

6-06-2021, 09:07

Hər bir dərdə dəva çay



Çayın insan orqanizminə xeyirindən və ya zərərli təsirlərindən danışmazdan əvvəl Azərbaycanda olan qədim çay mədəniyyətini və samovar çayının isə xüsusilə, sevildiyini, hamımının ən dadlı çay kimi dəyərləndirilməsini xatırlatmaq kifayətdir.
Bir sıra açıq mənbələrdə göstərilir ki, çay bitkisi ilk dəfə 1912-ci ildə Azərbaycanın Lənkəran bölgəsinə gətirilərək orada əkilmiş və ilk dəfə olaraq çay zavodu 1937-ci ildə Lənkəran şəhərində tikilmişdir. Bundan sonra Azərbaycanda çayın sənaye üsulu ilə istehsalına başlanılmışdır.
Doğrudur çay təsərrüfat olaraq göstərilən tarixdə əkilə bilər. Amma Azərbaycandakı zəngin çay süfrəsi mədəniyyəti, demək olar ki, digər çay içməyi sevən xalqlarda yoxdur. Çay içmək yalnız susuzluq yatırmaq vasitəsi deyil - elçilik, istənilən tədbir və məclis, bayram, ad günü və digər mühüm günlərin atributuna, eyni zamanda ənənəyə çevrilmişdir. Həm də, çay üçün işlədilən ənənəvi armudu stəkandan və çay süfrəsi mədəniyyətindən əlavə, dünyanın ən qədim tarixə malik olan gil samovarı da məhz Azərbaycanda, Şəkidə tapılmışdır!
Bu faktlara əsaslanaraq Azərbaycanın çay bitkisi ilə tanışlığınin daha qədim ola bilməsi ehtimalı yaranır.
Azərbaycanda yaşı 3700 il olan ilk samovar Şəki rayonu ərazisindən tapılmışdır. Bu samovar dünyadakı ən qədim samovar hesab olunan Misir samovarından da qədimdir. Çünki, Misir samovarının yaşı 2000 ildir.
XX əsrin 90-cı illərində Azərbaycanda arxeoloji qazıntılar zamanı yaşı 3500 ili keçən bir neçə ədəd gil samovarlar tapılmışdır.
Qeyd etmək lazımdır ki, yaşı 3700 ildən artıq olan ən qədim samovarın vətəni Azərbaycandır.
Bəs samovar sözü hansı dildədir? Samovar dünyanın müxtəlif coğrafiyalarında tanınan bir ev əşyasıdır. Rus dilində olan mənbələrin yazdığına görə bu qədim əşya ruslara aiddir və adının mənası da özü qaynadan/samo var deməkdir.
Samovar sözünün deyilişi bəzi bölgələrə görə dəyişir və simavar/sinavər/sinavar/sumavar şəklində deyilir. Sözdəki sa-si-su hecası yəni bildiyimiz su sözüdür.
İkinci hecamız isə “navar/navər”dir.
Bildiyimiz, gördüyümüz kimi samomavardakı suyu açıb-bağlamaq üçün onun bir kilidi, kranı da var. Navar sözünün türkcədəki mənası qapı kilidi deməkdir! Navar - Kapı kilidi.
Bu zaman sözün samovar deyil, sinavar/sinavər kimi deyilməsi daha məqsədəuyğun görünür. Çünki samovarın bildiyimiz funksiyanı yerinə yetirməsi üçün mütləq kilidi olmalıdır.
Sinavar/Sinavər – kilidlənmiş su!
Azərbaycanda çox qədim bir tarixi olan Sinavər xanım adı və folklorumuzda “Gül Sinavərə nə elədi, Sinavər gülə nə elədi”? adlı nağıl da vardır.

Müəllif: Firəngiz Rüstəmova
"FOLK VƏ YA XALQ TƏBABƏTİ" kitabından

Hər bir dərdə dəva çay

Oxunub: 1 386
Paylaş:
Digər xəbərlər

Maraqlı

25-09-2020, 14:17

Nanəli çayın faydaları

Maraqlı

28-03-2020, 18:00

Çayın qatqısız olduğunu necə anlaya bilərik? TÖVSİYƏLƏR

Araşdırma

6-12-2019, 11:27

Çayı belə içməyin heç bir FAYDASI yoxdur

Gözəllik və təbabət

6-03-2023, 08:04

Yaşıl çayın yeni gözlənilməz FAYDASI

Maraqlı

15-06-2019, 11:06

Gündə iki stəkan çay içmək... - İÇDİYİMİZ ÇAYIN BİLMƏDİYİMİZ FAYDALARI

Adınız:*
E-Mail:
Yorumunuz:
  • winkwinkedsmileam
    belayfeelfellowlaughing
    lollovenorecourse
    requestsadtonguewassat
    cryingwhatbullyangry
Kodu girin: *
yenilə, əgər kod görünmürsə
Gündəm
Yatarkən bu səhvə yol verməyin: Beyinə mənfi təsir edir
Ərdoğandan Netanyahuya: İşğalçı deyilik, ev sahibiyik...
Növbəti 2 gün Bakıya leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
Çoxlarının ciddiyə almadığı bu əlamət əslində xəbərdarlıqdır - Açıqlama
Rusiyadan Zəngəzur mesajı: Buna tab gətirməyəcəyik
Bu yolun Azərbaycana verilməsi düzgün qərardır - Nikol
Son xəbərlər
  • Bu gün, 21:23
    Yatarkən bu səhvə yol verməyin: Beyinə mənfi təsir edir
  • Bu gün, 20:39
    Ərdoğandan Netanyahuya: İşğalçı deyilik, ev sahibiyik...
  • Bu gün, 19:34
    Növbəti 2 gün Bakıya leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
  • Bu gün, 18:25
    Çoxlarının ciddiyə almadığı bu əlamət əslində xəbərdarlıqdır - Açıqlama
  • Bu gün, 17:11
    Rusiyadan Zəngəzur mesajı: Buna tab gətirməyəcəyik
  • Bu gün, 16:18
    Bu yolun Azərbaycana verilməsi düzgün qərardır - Nikol
  • Bu gün, 15:04
    Çiy kartof mədə xərçəngindən qoruyur?
  • Bu gün, 14:27
    Mühüm qərar: Bu şəxslər işlə təmin ediləcək...
  • Bu gün, 13:39
    ŞOK: Bu Avropa ölkəsi Rusiya ilə müharibəyə hazırlaşır
  • Bu gün, 12:45
    Bu fəsildə üzünüzü müalicə etməyin, ləkələr qala bilər
  • Bu gün, 11:46
    ABŞ-dan Avropa ölkələrinə çağırış: Hədəf Türkiyədir?
  • Bu gün, 10:24
    Ermənistanda gözlənilməz gəlişmə – Paşinyanla bağlı qərar şok etdi
  • Bu gün, 09:08
    Dizləri, oynaqları ağrıyanlar – Bu payız meyvəsini yesin
  • Dünən, 22:31
    Psixoloq uşağı telefondan uzaqlaşdırmağın yollarını açıqladı
  • Dünən, 21:08
    Uzunmüddətli öskürək təhlükəli ola bilər – Bilinməyən səbəblər
  • Dünən, 20:03
    Hindistanda təbii fəlakət: 15 ölü, 16 itkin
  • Dünən, 19:07
    Yaxın Şərqin nəhənglərinin gözü Qarabağda – Bakı yeni mərhələyə keçir
  • Dünən, 18:26
    Reflü diaqnozu: nələrə diqqət etmək lazımdır?
  • Dünən, 17:31
    Çin İsraildən tələb etdi: Qəzzada əməliyyatı dayandır!
  • Dünən, 16:19
    Azərbaycanda hava kəskin istiləşəcək?
  • Dünən, 15:19
    Bir ayda neçə miqren tutması təhlükəlidir?
  • Dünən, 14:38
    İran və Rusiyanın birgə hücumu: “düşmən mövqeyi” ələ keçirildi
  • Dünən, 13:29
    AB Leyeni yola salır? - Səsvermə təyin edildi
  • Dünən, 12:05
    Hər il 11 milyon insan bu xəstəlikdən ölür - Kimlər risk altındadır?
  • Dünən, 11:22
    Fransa çalxalanma astanasında - “Hər şeyi bloklayaq”
  • Dünən, 10:37
    Paşinyanın impiçmenti üçün layihə qəbul edildi
  • Dünən, 09:07
    Səhər oyananda bu 3 şeyi etməyin! - Həkimdən məsləhətlər
  • 16-09-2025, 22:47
    İşləri həmişə tərs gətirən BÜRCƏR: bəxtsizdirlər
  • 16-09-2025, 21:23
    Ağciyər İltihabı Səbəbləri, Simptomları və Müalicəsi
  • 16-09-2025, 20:20
    Rusiyadan daha iki ölkəyə hərbi müdaxilə – Parçalanma sürətlənir
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • Direktor: Firəngiz Rüstəmova
  • E-mail: [email protected]
  • Telefon: (+99412) 452 25 37
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Müəllif hüquqları qorunur. ailehekimiklinikasi.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə