Dəfnə (yunanca daphne) - Aralıq dənizi sahili ölkələrində geniş yayılmış, kol və ya ağacdır. Günəş tanrısı Apollon kultuna görə müqəddəs hesab edilib. Həmişəyaşıl olan Dəfnə qələbənin, sülhün, müdafiənin, saflaşmanın, gizli bilgilərin və ölümsüzlüyün emblemi olmuşdur. Qədim Yunan mifologiyasına görə, Dəfnə ağacının yaranması günəş tanrısı Apollon ilə əlaqədardır. Bir dəfə qızılı – qıvrım saçları olan Apollon sevgi tanrısı Erosun oxuna tuş gəlir və gözəl nimfa olan Dəfnə/Daf-nenin sevgisini onun ürəyinə salır. Apollon Dafneni izləməyə başlayır. Onunla eyni hissləri yaşamayan Dafne qaçaraq uzaqlaşır və atası tanrı Peneydən kömək istəyir. Elə həmin vaxtonun incə bədəni ağac gövdəsinə, saçları yarpağa, qolları isə göylərə doğru uzanan budağa çevrilir. Qüssələnən Apollon itirdiyi sevginin xatirəsinə Dəfnə ağacının budağından özünə çələng hörərək başına qoyur və o zamandan Dəfnə ağacı Apollona həsr edilir. Krissey Apollonun şərəfinə keçirilən Pifiya idman oyunlarında da qalibə təntənəli olaraq dəfnə çələn-gi təqdim edirlər.
Antik xalqların inancında dəfnə xüsusilə mühüm rol oynayırdı. Yunаnlar və romalılar inanırdı ki, dəfnə epidemiyalar-dan və ildırım vurmasından insanları qoruyur. Məlumdur ki, roma imperatoru Tiberi şimşək və yağış olanda başında dəfnə çələngi daşıyardı.
Saflaşma simvolu olaraq dəfnə budağı qatillərin ruhunu günahdan təmizlədiyinə inanılırdı ki, bu ənənə də Apollon ilə bağlı idi. Belə ki, Apollon əcaib Pifonu öldürdükdən sonra bu şəkildə paklaşmışdı.
Kahinə və peyğəmbər qadın Pifiya Delfidəki Apollon mə-bədində, vəhy almazdan əvvəl dəfnə yarpağı çeynəyərmiş. Bu adət isə gizli bilgilər simvolikasını doğurur. Belə hesab edilirdi ki, Pifiyaya gizlin bilgiləri Apollon özü ötürür.
Qədim Çin ənənələrində həmişəyaşıl dəfnə ağacı əbədi həyatın simvolu hesab edilirdi və mifik səma dovşanı ondan ölümsüzlük eliksiri hazırlayardı.
Müəllif: Firəngiz Rüstəmova
"TƏBABƏT VƏ MİFOLOGİYA: GÖRÜNƏN VƏ GÖRÜNMƏYƏN ƏLAQƏLƏR" kitabından