Loğman, Azər evladlarından olub, Ibrahim Xəlil Peygəmbərin nəslindəndir. Ömür sürdüyü min il içində bir çox nəbilərlə görüşmüş və Həzrəti Davudun atəşli əlində meydana gələn qalxanı səbrlə seyr etmişdir. Loğmanın hakimanə tövsiyələrindən bir neçəsi ilə tanış olaq - Loğmana sormuşlar: ən böyük nemət nədir? Cavab: huylu olmaq. Ən xeyirli mal nədir? Cavab: Sağlıq deyə cavab vermişdir. Bir insanın ən acı və ən dadlı üzvü nədir sualına - Bunlar ürək və dildir demişdir.
Məhşur tövsiyələrindən biri də, “ayağını sıcaq tut başını sərin, mədəni xəfif tut, düşünmə dərin” sözüdür. Bütün otlar ona hansı dərdə dava olduqlarını söylərdi. Bu üzdən hər xəstəyə dərman bulunurdu. Günün birində böyük Həkim xəstələndi. Loğman bitkin bir halda idi. Vəziyyət ümidsiz idi. Son bir həmlə etmək üçün tələbələrini toplayaraq dedi: Öldüyüm zaman məni hamama götürün. Vücudumu xəmir kimi yoğurun və bu qəlibə yerləşdirin. Rəfdə duran üç qabdakı mayedən birincisini göbəyimə, ikincisini başıma, üçüncüsünü köksümə tökün. Müvəffəq olarsaq, əbədi həyat sirri bulunmuş olacaktır”.
Ölümündən sonra bütün bunları yapdılar və gördülər ki, yeni bir Loğman meydana gəlməyə başlayır. Həyəcan içində köksünə tökəcəkləri qabı yerə düşürürlər. Qabın suyu nərdivənləri qaynatdı. Çıxan buxar tələbələrin gözlərindən acı yaşlar axıtdı. Bütün dərdlərə şəfa olan otlar, köklər və əmsəmlər dahi bir gün aciz qaldı. Və Loğman, belə ölümə çarə bulamadı - sözü əzəli həyat qanunlarının dərin mənasını bəlirtmiş oldu. Bununla bərabər, miladdan öncə iyirminci ilə onuncu yüz illər arasında yaşadığı təxmin olunan Loğman Həkim ilə miladdan öncə altıncı yüz ildən sonra saxlanılan Asklepios məzhəbinin Anadoluda və Bergamada meydana gətirdiyi tədavi usulları və ilacları əsrlər boyunca hökm və nüfuzdan düşmədi.
Müəllif: Firəngiz Rüstəmova
"FOLK VƏ YA XALQ TƏBABƏTİ" kitabından