• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Klinika haqqında
  • Reklam
  • Əlaqə
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Son dəqiqə
Gələcəyə proqnoz – Biz babalarımızdan az yaşayacağıq
Otomikoz nədən yaranır və necə müalicə edilir?
Region tarixində ilk: Akopyan təklif etdi, Əliyeva razılaşdı
Moskvadan tapşırıq verildi: Paşinyanı narazı salan Qarabağ PLANI
Belə yeməklərdən 4 saat sonra damarlar tıxanır - Diqqət!
Ukrayna müharibəsi bu halda bitəcək: Moskva elə şərtlər irəli sürdü ki...
Seçim qarşısındayıq: Hərb, yoxsa sülh? - Szinpin
Xərçəng əleyhinə ən güclü içki
Qızılın qiyməti tarixi maksimumu yenilədi
Bakıdan İrəvana kritik zəng: Hacıyev Qriqoryandan bunu tələb edib
Villebrand xəstəliyinin əlamətləri və müalicə yolları
Azərbaycanda yaxın aylarda ət kəskin bahalaşacaq - Bu qiymətə olacaq2
Bu ölkə Bakı və İrəvan arasında yeni müharibə hazırlayıbmış – Detallar
Az su içmək hansı xəstəliklərə səbəb ola bilər?
Heç vaxt təslim olmayan BÜRCLƏR
Qaraciyəri ən sürətli necə təmizləmək olar?
Qərbə meydan oxunacaq hərbi paradla bağlı detallar açıqlandı: Kimlər iştirak edəcək?
Paşinyan “Böyük Turan”a razılaşdı, dəhlizin adını dəyişdi
Ət yemək orqanizmi xərçəngdən qoruya bilər – ARAŞDIRMA
Əliyevlə Putin Çində görüşməsə, deməli, yaxın zamanda… – Politoloq
Sizin Reklam Burada
Tel: (+99412) 452 97 17
Mob: (+99450) 386 38 02
E-mail: [email protected]

Musiqi dühası - Volfqanq Amadey Motsart (1756-1791)

Bioqrafiya / Mədəniyyət

7-01-2020, 19:30

Musiqi dühası - Volfqanq Amadey Motsart (1756-1791)



Dahi insanın təbiətini başa düşmək çətindir. Dünyaya fitri istedad bəxş edən genlərin müəmmasından indiyədək hətta böyük alimlər də baş aça bilmirlər. O ki ola XVIII əsrdə əyalət şəhəri olan Zaltsburq sakinləri. Onlar yalnız bir-birinə heyrətamiz bir xəbər çatdırırdılar: saray kapellası skripkaçısının ailəsində möcüzəli bir uşaq böyüyür. Oğlunun çalğısını dinləmək üçün Leopold Motsartın dəvət etdiyi bəxtəvərlər heyranlıqla danışırdılar ki, oğlan musiqi pyeslərini bəzi yaşlı musiqiçilərin müvəffəq ola bilmədikləri məharətlə ifa edir. Şəhər sakinləri “Onun neçə yaşı var?”- deyə bir-birindən təəccüblə soruşurdular. Şahidlər “Dörd yaşı var”,- deyə cavab versələr də, dediklərinə özləri də çətinliklə inanırdılar.

Volfqanqın musiqi istedadı həqiqətən möcüzə idi. Artıq altı yaşında o, Zaltsburqda və Avstriyanın digər şəhərlərində konsertlər verirdi. Oğlunun uğurlarını görən Leopold Motsart bu işdən qazanc götürmək, Avropada səfərə çıxmaq qərarına gəlir. Bəs balaca Volfqanq özünü necə hiss edirdi? Karetada silkələnə-silkələnə sonu görünməyən yollar, yabançı şəhərlər, tanımadığı üzlər və hər yerdə vəcdə gələn insanların gurultulu alqışları. O vaxtlar balaca Motsart bütün bunlara dəyər verə bilməzdi. O, uşaq idi, dostları ilə oynamaq, doğma evinin hərarətini hiss etmək istəyirdi. Bunun yerinə isə bitib-tükənməyən konsertlərdə atasının dediklərini edirdi. Leopold tamaşaçıları mat qoymaq üçün min hoqqadan çıxırdı. Məsələn, oğlunun gözlərini bağlayıb onu üstü parça ilə örtülmüş klaviaturada çalmağa, tamaşaçılardan birinin zümzümə etdiyi və ya qədəhində tıqqıldatdığı hər hansı melodiyanı klavesində təkrarlamağa məcbur edirdi.

Bioqrafların çoxu oğlunun istedadından pul qazanmağa çalışdığına görə Leopoldu qınayırlar. Bəlkə də bu iradlar haqlıdır. Amma digər tərəfdən Volfqanq musiqini ən yaxşı ifada dinləmək, musiqiçilərlə tanış olmaq, təəssüratlar toplamaq imkanı əldə etmişdi. Məhz uzun sürən bu səfər zamanı balaca virtuoz ilk dəfə ciddi şəkildə musiqi bəstələməyə başlayır. İlk bəstəkarlıq dərslərini atasından alan Motsart artıq 8 yaşında klavir və skripka üçün 4 sonatanın müəllifi idi.

Londonda onun müəllimi istedadlı musiqiçi və müəllim, böyük bəstəkar İohan Sebastyan Baxın oğlu İohan Kristian idi. Motsart ilk simfoniyalarını məhz Temza çayının sahillərində yazır. Volfqanqın dahiliyi onun hələ uşaq ikən yazdığı bu əsərlərdə də duyulur. Deyilənə görə, o, orkestrdə hər bir musiqi alətini son dərəcə dəqiq hiss edirmiş. Üstəlik, ilk simfoniyalarını musiqi alətindən istifadə etmədən, ancaq içindən gələn musiqi duyumuna güvənərək yazır. Sonralar dahi bəstəkar Bethoven kar olduğu üçün belə yazacaqdı. Amma xoşbəxtlikdən Motsart kar deyildi, sadəcə, ağır xəstələnmiş atası qonşu otaqda uzandığı üçün sevən oğul onu narahat etmək istəmirdi.

Yollarda keçən bu həyat üç il davam edir, evə dönmək vaxtı çatır. Motsart Zaltsburqa bəstəkar kimi qayıdır. 12 yaşında ilk operasını yazır. İki il sonra Leopold Motsart oğlunu o vaxt Avropanın bütün müsiqiçilərinin can atdığı İtaliyaya aparır.

Bolonyada 14 yaşlı Mosart Filarmonik Akedemiyanın yarışlarında iştirak edir. Ona birsəsli pyesi genişləndirib mürəkkəb dördsəsli əsər yazmaq tapşırığı verilir. Volfqanq tapşırığın öhdəsindən yarım saat ərzində gəlir. Bolonya Akademiyasının üzvləri o qədər heyrətlənirlər ki, misli görünməmiş qərar qəbul edib, Motsartı akademik seçirlər, halbuki o vaxtlar Akademiyaya yaşı yalnız 26-dan az olmayan ən böyük bəstəkarlar qəbul edilirdilər.
Evə qayıdan Motsart çox işləyir. Operalar, simfoniyalar, kvartet və sonatalar yazır. Atası kimi Volfqanq da saray musiqiçisi işləməyə başlayır və asılı vəziyyətin alçaldıcı ağırlığının nə demək olduğunu öz üzərində hiss edir. Böyük bəstəkar saatlarla arxiyepiskopun qəbul otağında dayanıb onun tapşırıqlarını gözləyir. Musiqiçi həmkarları ona paxıllıq edir, ayağının altını qazırlar. Motsarta Zaltsburqdan getmək qadağan olunur. Leopold Motsart yalnız bir dəfə arxiyepiskopdan oğlu üçün məzuniyyət qopara bilir.

Budur, Motsart yenə də xaricdədir, lakin daha tamaşaçıların ona baxmaq üçün pullarını həvəslə xərclədikləri həmin möcüzəli uşaq deyildir. O, insanların adət etdiyi italyan əsərlərindən fərqlənən, bənzərsiz musiqi yazan, artıq yetişmiş bir bəstəkardır. Gənc bəstəkar ümidsizliyə qapılır. Parisdə necə alqışlandığını hələ də unutmayan Motsart birdən-birə tam laqeydliklə üzləşir. Konsertlər, demək olar, gəlir gətirmir. Motsart onu müşayiət edən anasını saxlamaq üçün dərs demək məcburiyyətində qalır. Amma pul yenə də çatışmır. Yolların və uğursuzluqların üzüb əldən saldığı anası vəfat edir və bəstəkarın evə dönməkdən başqa çarəsi qalmır.

Yenə də sevmədiyi işə başlayır. Motsartı ümidsizlikdən yalnız yaradıcılıqla məşğul olması xilas edir. Amma bir gün səbir kasası daşır. Bəstəkar çox cəsarətli bir addım atır: istefa barədə ərizə yazır. İstefa ərizəsinin ailəsi üçün nəticələrindən qorxan atasının yalvarışlarına baxmayaraq, arxiyepiskopun yanına gedir. Amma ərizəsinə cavab vermək əvəzinə arxiyepiskopun adamlarından biri bəstəkarı itələyib pilləkəndən salır. Dərin sarsıntı keçirən Motsart uzun müddət yataqdan qalxmır. Lakin, nəhayət, azad olması fikri sağalması üçün ona güc verir.

Bəstəkar sağalandan sonra Vyanaya köçür. Çətin, lakin azad olan yeni bir həyat başlayır. Motsart musiqi bəstələyir, dərs deyir, konsertlərdə çıxış edir. Elə birinci il bəstəkarın ən yaxşı əsərlərindən biri – “Seraldan oğurluq” operası yaranır. Sonra “Fiqaronun toyu”, “Don Juan”, “Sehrli fleyta” kimi şedevrlər, klavir üçün çoxsaylı konsertlər, fantaziyalar və kvartetlər yazır. Təkcə 1788-ci ildə Motsart üç möhtəşəm simfoniya yaradır.

Taleyin acı gərdişi: böyük bəstəkarın sonuncu əsəri matəm musiqisi - rekviyem idi. Motsart onu varlı bir sifarişçi üçün yazmağa başlayır. Amma iş elə gətirir ki, bu əsər onun özünə qismət olur. 35 yaşlı bəstəkarın qəfil ölümü hamını sarsıdır. Şayiələr yayılır ki, Motsartı zəhərləyiblər, lakin onun vaxtsız ölümünün səbəbi indiyədək məlum deyildir.

Motsartın həyat eşqi dolu işıqlı musiqisi sevincdə və kədərdə, məğlubiyyət və qələbələrdə bəşəriyyəti müşayiət edir. Dünyada elə bir insan yoxdur ki, Motsartın musiqisi onu riqqətə gətirməsin.


Bu maraqlıdır: bir gün konsertdən sonra 7 yaşlı Motsarta 14 yaşlı oğlan yanaşır. O balaca musiqiçinin çalğısından ağız dolusu danışır və köksünü ötürərək deyir: “Mən belə çalmağı heç vaxt öyrənə bilmərəm”.

- Nə danışırsan! - deyə Volfqanq oğlanı sakitləşdirməyə başlayır. - Bu, çox sadədir. Sən heç not yazmağa, musiqi bəstələməyə çalışmısanmı?

- Yox. Mənim ağlıma yalnız seirlər gəlir.

- Şeirlər...- deyə Motsart fikrə gedir. – Yox, mən şeir yazmağı bacarmıram. Bu, çox çətindir.

- Yox, yox, - deyə oğlan ucadan hərarətlə səslənir. – Əksinə, bu, çox sadədir, musiqi yazmaqdan çox asandır.

Şeir yazmağın, yaxud musiqi bəstələməyin daha asan olması barədə qəti fikrə gələ bilməyən bu uşaqlar ayrılırlar - gələcəyin böyük bəstəkarı Motsart və gələcəyin böyük şairi Höte.

Oxunub: 1 492
Paylaş:
Digər xəbərlər

Xəbərlər

9-09-2019, 09:20

10 oğlan anasının qız övladı dünyaya gəldi

Maraqlı

1-05-2019, 15:09

23 yaşlı qadın nənə oldu - Dünyanın ən gənc nənəsinin FOTOSU

Mədəniyyət

18-09-2018, 13:17

18 sentyabr- Milli musiqi günü!

Manşet / Mədəniyyət

5-08-2018, 07:48

“Belə festivalla hər bir ölkə fəxr edə bilər”

Manşet / Maraqlı

2-05-2018, 14:51

Göylərin mesajı – Musiqi

Adınız:*
E-Mail:
Yorumunuz:
  • winkwinkedsmileam
    belayfeelfellowlaughing
    lollovenorecourse
    requestsadtonguewassat
    cryingwhatbullyangry
Kodu girin: *
yenilə, əgər kod görünmürsə
Gündəm
Gələcəyə proqnoz – Biz babalarımızdan az yaşayacağıq
Otomikoz nədən yaranır və necə müalicə edilir?
Region tarixində ilk: Akopyan təklif etdi, Əliyeva razılaşdı
Moskvadan tapşırıq verildi: Paşinyanı narazı salan Qarabağ PLANI
Belə yeməklərdən 4 saat sonra damarlar tıxanır - Diqqət!
Ukrayna müharibəsi bu halda bitəcək: Moskva elə şərtlər irəli sürdü ki...
Son xəbərlər
  • Dünən, 22:37
    Gələcəyə proqnoz – Biz babalarımızdan az yaşayacağıq
  • Dünən, 21:22
    Otomikoz nədən yaranır və necə müalicə edilir?
  • Dünən, 20:40
    Region tarixində ilk: Akopyan təklif etdi, Əliyeva razılaşdı
  • Dünən, 19:13
    Moskvadan tapşırıq verildi: Paşinyanı narazı salan Qarabağ PLANI
  • Dünən, 18:03
    Belə yeməklərdən 4 saat sonra damarlar tıxanır - Diqqət!
  • Dünən, 17:17
    Ukrayna müharibəsi bu halda bitəcək: Moskva elə şərtlər irəli sürdü ki...
  • Dünən, 16:29
    Seçim qarşısındayıq: Hərb, yoxsa sülh? - Szinpin
  • Dünən, 15:51
    Xərçəng əleyhinə ən güclü içki
  • Dünən, 14:54
    Qızılın qiyməti tarixi maksimumu yenilədi
  • Dünən, 13:32
    Bakıdan İrəvana kritik zəng: Hacıyev Qriqoryandan bunu tələb edib
  • Dünən, 12:04
    Villebrand xəstəliyinin əlamətləri və müalicə yolları
  • Dünən, 11:37
    Azərbaycanda yaxın aylarda ət kəskin bahalaşacaq - Bu qiymətə olacaq2
  • Dünən, 10:24
    Bu ölkə Bakı və İrəvan arasında yeni müharibə hazırlayıbmış – Detallar
  • Dünən, 09:02
    Az su içmək hansı xəstəliklərə səbəb ola bilər?
  • 2-09-2025, 22:35
    Heç vaxt təslim olmayan BÜRCLƏR
  • 2-09-2025, 21:48
    Qaraciyəri ən sürətli necə təmizləmək olar?
  • 2-09-2025, 20:39
    Qərbə meydan oxunacaq hərbi paradla bağlı detallar açıqlandı: Kimlər iştirak edəcək?
  • 2-09-2025, 19:21
    Paşinyan “Böyük Turan”a razılaşdı, dəhlizin adını dəyişdi
  • 2-09-2025, 18:58
    Ət yemək orqanizmi xərçəngdən qoruya bilər – ARAŞDIRMA
  • 2-09-2025, 17:28
    Əliyevlə Putin Çində görüşməsə, deməli, yaxın zamanda… – Politoloq
  • 2-09-2025, 16:12
    Merts: Ukrayna üçün təhlükəsizlik təminatları müzakirə ediləcək
  • 2-09-2025, 15:24
    Baş və boyun xərçənginə niyə gec diaqnoz qoyulur?
  • 2-09-2025, 14:30
    Mərhələli plan: 5 ildən sonra ölkəni nə gözləyir?
  • 2-09-2025, 13:48
    Dehli bu səbəbdən Bakının üzvlüyünü blokladı
  • 2-09-2025, 12:36
    Boyu sonradan artırmaq mümkündürmü?
  • 2-09-2025, 11:32
    Sülh üçün birinci mərhələ başa çatdı: İkinci əsas amil seçkilərin nəticəsinə bağlıdır
  • 2-09-2025, 10:19
    İrandan Zəngəzur açıqlaması: Türkiyə ilə birgə…
  • 2-09-2025, 09:04
    Balqabağın faydaları nələrdir və necə istifadə olunur?
  • 1-09-2025, 22:26
    Neqativ kalorili qidalar hansılardır? - Siyahı
  • 1-09-2025, 21:30
    Koksartroz Nədir? - Səbəbləri və Müalicəsi
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • Direktor: Firəngiz Rüstəmova
  • E-mail: [email protected]
  • Telefon: (+99412) 452 25 37
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Müəllif hüquqları qorunur. ailehekimiklinikasi.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə