• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Klinika haqqında
  • Reklam
  • Əlaqə
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Son dəqiqə
Azərbaycanda yayılan xəstəliklərin səbəbi bu imiş: dövlətə vacib çağırış
Sidik ifrazı zamanı bu məqamlara diqqət edin
Zelenski Azərbaycan Prezidenti ilə nədən danışdığını AÇIQLADI
Peskov ABŞ və Qərbi təhdid etdi: “Bunu etsələr, cavab zərbəsi alacaqlar”
Qalxanabənzər vəzin problemləri yuxuya necə təsir edir? – Həkim izah edir
Makron Bakı ilə İrəvan arasında sülh sazişinin imzalanacağı TARİXDƏN DANIŞDI
Hindistanın “cücə boğazı” üzülür? - Pakistanın rolu...
Boyun gərginliyini aradan qaldıran üç ən yaxşı məşq
Trampın 20 bəndlik Qəzza planı gərginlik yaratdı – Nələr gözlənilir?
Azərbaycanda övlad sahibi olmaq neçəyə başa gəlir?
Lupus xəstəliyi nədir? Yaranma səbəbləri və müalicə yolları
ABŞ-ı qarışdıran söz – Şatdaun nədir və Trampla bağlı nələr baş verir?
AB Rusiyaya qarşı mövqeyini sərtləşdirməlidir - Makron
Avokado daxili piylərdən xilas olmağa kömək edir
Oktyabrın ilk günləri bu BÜRCLƏR üçün yeni başlanğıcdır
Diabet xəstəliyi tam sağala bilərmi?
Paşinyan KTMT-dən danışdı: “2022-ci ildə biz anladıq ki…”
Bakı ilə sülh razılaşması pozula bilər? - Paşinyandan cavab
Dəmir çatışmazlığına faydalı olan 8 QİDA
ABŞ-də federal hökumət bağlana bilər – Trampdan xəbərdarlıq
Sizin Reklam Burada
Tel: (+99412) 452 97 17
Mob: (+99450) 386 38 02
E-mail: [email protected]

Gəlişi də iğtişaşla oldu, gedişi də... - Sirrləri ilə birlikdə Nazarbayev kim idi?

Bioqrafiya

6-01-2022, 20:16

Gəlişi də iğtişaşla oldu, gedişi də... - Sirrləri ilə birlikdə Nazarbayev kim idi?


Qazaxıstanda gərginlik hökm sürür və bu vəziyyət 36 il öncəni, 1986-cı ilin hadisələrini xatırladır. Etirazçıların mübarizə forması o dövrlə eyni olsa da, məzmun fərqlidir. Hələ ki məlum olan sosial narazılıqdır. Elə 1986-cı ilin dekabrın 16-da da etirazlara ilk səbəb rəsmi olaraq Qazaxıstan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinə Gennadi Kolbinin birinci katib təyin olunması idi.

Qeyd edək ki, 1986-cı il Qazaxıstan hadisələri SSRİ-də siyasi və milli zəmində kütləvi iğtişaşların baş verdiyi, antisovet şüarların səsləndiyi ilk qaynar nöqtə olub.

Hadisələrdən öncə Qazaxıstana Dinmühəmməd Kunayev rəhbərlik edib. Məhz Qazaxıstan hadisələrinin baş verməsinin bir səbəbi də Kunayevin vəzifədən uzaqlaşdırılması olub. Kunayev SSRİ-nin siyasi elitasında ən nüfuzlu şəxslərdən biri sayılıb. O, 22 il boyunca rəhbərlik etdiyi respublikada da böyük nüfuz qazanıb. Bu 22 il ərzində Qazaxıstanda sənaye istehsalı 8.9 dəfə, kənd təsərrüfatı 6.2 dəfə artıb. Əhalinin artımında da göstəricilər müsbət olub, bu illər ərzində respublikada milliyyətcə qazax olanların sayı 2.5 dəfə, ümumilikdə isə 2 dəfə artıb, respublikada əsas vəzifələri tutanların 70 faizi qazaxlar olub.

Leonid Brejnevlə Kunayevin arasında olduqca yaxın münasibətlər hökm sürüb. Brejnev baş katib kimi Qazaxstana səfər edəndə birinci katibin mənzilində qalıb. Hətta baş katib Kunayevin mənzilinin kiçik olmasını ona "irad” tutub. Kunayev bütün məsələləri birbaşa Brejnevlə həll edib. Onun Kremlə gəlişini Suslov belə xarakterizə edib:

"Kunayev Kremlə gələndə, sanki Brejnevin şəxsi mülkünə qonaq gəlir. Gəlir, ev sahibi ilə görüşür, sözünü deyir, problemini həll edir və geri qayıdır...”

Kunayev 1976-cı ildə Mərkəzi Komitəyə kənd təsərrüfatı məsələləri üzrə katib təyin edilən Qorbaçovu isə, ümumiyyətlə ciddi fiqur kimi qəbul etməyib, müşavirə və iclaslarda ona "cavan oğlan” deyə müraciət edib.

Brejnevin vəfatından sonra Kunayev birinci katib vəzifəsində dörd il duruş gətirə bilib. 1986-cı dekabrın 11-də Kunayevin iştirak etmədiyi Siyasi Büronun iclasında onun vəzifədən uzaqlaşdırılması haqqında qərar qəbul olunub. Dekabrın 16-da isə Qazaxstan KP MK-nın 18 dəqiqə davam edən plenumunda Kunayev birinci katib vəzifəsindən azad edilib.

Kunayev özündən sonra Qazaxstanın birinci katib kürsüsündə Nursultan Nazarbayevi görmək istəyib. Həmin dövrdə Nazarbayev Qazaxstan Nazirlər Sovetinin sədri vəzifəsində işləyib. Amma Qorbaçov hakimiyyətində Kunayev kadr məsələsinə qarışmaq imkanında olmayıb.

Dekabrın 16-da Qazaxıstana yeni birinci katib təyin olunması məsələsi də həll olunub. Saatlar ərzində Ulyanovsk vilayət partiya komitəsinin birinci katibi Gennadi Kolbin Kremlə gətirilib. İlk əmək fəaliyyətinə çəkməçi kimi başlayan Kolbin 1959-cu ildən partiya orqanlarında işləyib. Nijni Tagildə, Sverdlovskda katib, ikinci katib işləyən Kolbin 1975-1984-cü illərdə Gürcüstanda, Şevardnadzenin birinci katib olduğu illərdə respublika KP MK-nın ikinci katibi vəzifəsində çalışıb. Məhz onun Kremllə əlaqələr yaratmasında Şevardnadzanin böyük rolu olub. Əslində Kolbinin Gürcüstandan sonra hanssa bir müttəfiq respublikaya birinci katib təyin olunması nəzərdə tutulub. Amma Kreml bu təyinatı gerçəkləşdirə bilmədiyindən onu Ulyanovsk vilayətinə birinci katib göndəriblər.

Sözsüz ki, Kolbin Qazaxıstanda birinci katib kimi fəaliyyətə başladığı birinci günün gözlənilməz hadisələrlə başlanacağını ağlına gətirməyib.

Heç vaxt Qazaxıstanda işləməyən, qeyri-qazax bir şəxsin Qazaxıstana rəhbərliyə gətirilməsi iğtişaşlara, nümayişlərə, mitinqlərə, qarşıdurmaya səbəb olub. Tələbələrin başladığı etiraz aksiyalarına səhəri gün on minlərlə insan qoşulub. Qarşıdumaya ordu müdaxilə edib və itkisiz ötüşməyib. Qazaxıstan rəsmiləri, o cümlədən Nursultan Nazarbayev də etirazçıları sabitliyə çağırıb. Amma bütün bunlar heç bir nəticə verməyib.

SSRİ DTK-nın birinci müavini, hadisələr zamanı Alma-Atada olan ordu generalı Filip Bobkov öz memurlarında Qazaxıstan hadisələrinə toxunaraq qeyd edib ki, Nazarbayev etirazçı kütlələri sakitliyə, qanunlara riayət etməyə çağırsa da, o, etiraz aksiyalarının keçirilməsinin əsas təşkilatçılarından biri olub.

Qazaxıstan hadisələri ordunun müdaxiləsi ilə yatırılıb. Hadisələrlə bağlı cinayət işi açılıb, 9 min nəfərə yaxın etirazçı saxlanılıb, istintaqa ümumilikdə 6 min nəfərdən artıq adam cəlb edilib. Bəzi versiyalara görə, hadisələr zamanı ölənlərin sayı yüzlərlə olub. Amma rəsmi olaraq qarşıdurmada üç nəfərin öldüyü göstərilib. Bu rəqəmi Filip Bobkov da təsdiqləyib.

Qazaxıstan hadisələri Kolbini geri qaytara, Nazarbeyebi isə birinci kürsüyə əyləşdirə bilməyib. Kolbin 1989-cu ilin iyun ayına qədər Qazaxstanın birinci katibi vəzifəsində fəaliyyətini davam etdirib. Yalnız həmin tarixdən sonra Nazarbayev illər boyu gözlədiyi kürsüyə sahib olub.

Nazarbayev uzun illər hakimiyyət sükanını böyük siyasi peşəkarlığla saxlaya bilib. Yəqin ki, çoxları belə düşünür. Amma yox, bu qənaətdə bir yanlışlıq var, çünki əsl peşəkarların heykəllərini aşırmırlar...

"Yeni Müsavat"

Oxunub: 682
Paylaş:
Digər xəbərlər

Xəbərlər

6-01-2022, 18:51

Rusiya Qazaxıstana qarşı 4 şərt İRƏLİ SÜRDÜ

Xəbərlər

5-01-2022, 18:13

Qazaxıstan inqilabı Kremldə hazırlanıb? – Putini buna MƏCBUR EDƏN SƏBƏBLƏR

Xəbərlər

24-05-2019, 11:40

Ölkə tarixində BİR İLK: qadın namizəd prezidentlik uğrunda yarışacaq

Xəbərlər

19-03-2019, 21:00

Nazarbayev belə istefa verdi - ANBAAN VİDEO

Xəbərlər

19-03-2019, 22:27

Nazarbayev istefa verdi

Adınız:*
E-Mail:
Yorumunuz:
  • winkwinkedsmileam
    belayfeelfellowlaughing
    lollovenorecourse
    requestsadtonguewassat
    cryingwhatbullyangry
Kodu girin: *
yenilə, əgər kod görünmürsə
Gündəm
Azərbaycanda yayılan xəstəliklərin səbəbi bu imiş: dövlətə vacib çağırış
Sidik ifrazı zamanı bu məqamlara diqqət edin
Zelenski Azərbaycan Prezidenti ilə nədən danışdığını AÇIQLADI
Peskov ABŞ və Qərbi təhdid etdi: “Bunu etsələr, cavab zərbəsi alacaqlar”
Qalxanabənzər vəzin problemləri yuxuya necə təsir edir? – Həkim izah edir
Makron Bakı ilə İrəvan arasında sülh sazişinin imzalanacağı TARİXDƏN DANIŞDI
Son xəbərlər
  • Dünən, 22:58
    Azərbaycanda yayılan xəstəliklərin səbəbi bu imiş: dövlətə vacib çağırış
  • Dünən, 21:26
    Sidik ifrazı zamanı bu məqamlara diqqət edin
  • Dünən, 20:43
    Zelenski Azərbaycan Prezidenti ilə nədən danışdığını AÇIQLADI
  • Dünən, 19:24
    Peskov ABŞ və Qərbi təhdid etdi: “Bunu etsələr, cavab zərbəsi alacaqlar”
  • Dünən, 18:18
    Qalxanabənzər vəzin problemləri yuxuya necə təsir edir? – Həkim izah edir
  • Dünən, 17:43
    Makron Bakı ilə İrəvan arasında sülh sazişinin imzalanacağı TARİXDƏN DANIŞDI
  • Dünən, 16:06
    Hindistanın “cücə boğazı” üzülür? - Pakistanın rolu...
  • Dünən, 15:03
    Boyun gərginliyini aradan qaldıran üç ən yaxşı məşq
  • Dünən, 14:31
    Trampın 20 bəndlik Qəzza planı gərginlik yaratdı – Nələr gözlənilir?
  • Dünən, 13:24
    Azərbaycanda övlad sahibi olmaq neçəyə başa gəlir?
  • Dünən, 12:27
    Lupus xəstəliyi nədir? Yaranma səbəbləri və müalicə yolları
  • Dünən, 11:41
    ABŞ-ı qarışdıran söz – Şatdaun nədir və Trampla bağlı nələr baş verir?
  • Dünən, 10:22
    AB Rusiyaya qarşı mövqeyini sərtləşdirməlidir - Makron
  • Dünən, 09:10
    Avokado daxili piylərdən xilas olmağa kömək edir
  • 1-10-2025, 22:37
    Oktyabrın ilk günləri bu BÜRCLƏR üçün yeni başlanğıcdır
  • 1-10-2025, 21:54
    Diabet xəstəliyi tam sağala bilərmi?
  • 1-10-2025, 20:43
    Paşinyan KTMT-dən danışdı: “2022-ci ildə biz anladıq ki…”
  • 1-10-2025, 19:16
    Bakı ilə sülh razılaşması pozula bilər? - Paşinyandan cavab
  • 1-10-2025, 18:44
    Dəmir çatışmazlığına faydalı olan 8 QİDA
  • 1-10-2025, 17:53
    ABŞ-də federal hökumət bağlana bilər – Trampdan xəbərdarlıq
  • 1-10-2025, 16:33
    Avropada ÇALXALANMA - Merts səlahiyyətlər uğrunda hərəkətə keçdi
  • 1-10-2025, 15:08
    Çay və kofe ilə dərman içmək niyə zərərlidir?
  • 1-10-2025, 14:24
    Əhaliyə xəbərdarlıq: risk siyahısı açıqlandı – bizi nələr gözləyir?
  • 1-10-2025, 13:12
    Rusiya-ABŞ danışıqları: Kremlin ümidləri, Vaşinqtonun Çin planı
  • 1-10-2025, 12:32
    Havalar soyuyanda oynaqlarımız niyə ağrıyır?
  • 1-10-2025, 11:49
    Ölkə xaricində yaşayan şəxsdən aliment necə tutulur? - AÇIQLAMA
  • 1-10-2025, 10:06
    İrana hücumla bağlı hazırlıq gedir: bu dəfə fərqli olacaq! – Dəhşətli ssenari
  • 1-10-2025, 09:00
    3 dəqiqəyə sınıqları sağaldan gel hazırlanıb
  • 30-09-2025, 22:13
    Valideyn olma qorxusu: Niyə gənc cütlüklər uşaq dünyaya gətirməkdən çəkinir?
  • 30-09-2025, 21:22
    İnfarktın səbəbi kovid peyvəndidir? - Professor
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • Direktor: Firəngiz Rüstəmova
  • E-mail: [email protected]
  • Telefon: (+99412) 452 25 37
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Müəllif hüquqları qorunur. ailehekimiklinikasi.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə