Pekin İnstitutunun tədqiqatçıları bu mövzuya gözlənilməz bir rakursdan baxaraq belə nəticəyə gəlmişlər ki, kalliqrafiya beyin aktivliyinə, ümumiyyətlə isə ömrün uzanmasına təsir edir. Bu mövzunu “Kalliqrafiya və sağlamlıq” adlı məqalədə Pekin İnstitutunun dosenti Yuan Pu açıqlamışdır. Kalliqrafik çalışmalar bədən quruluşunu dəyişir və oynaqları hərəkət etdirir, məntiqcə siqun gimnastikasını xatırladır və bu proses psixiki, fiziki sağlamlığa, əllərin ən kiçik əzələlərinin işləməsinə, beynin işinin stimulyasiyasına və təsəvvürə müsbət təsir edir, tənəffüsü bərpa edir.
Alim göstərir ki, kalliqrafiya ilə məşqul olan tələbələrin xəttlərin düzgünlüyünü, simmetriyanı, diqqətliliyi, ritmi, tempi, müşahidə və təxəyyülünü nizamlayır. Bu isə beynin sağ yarımkürəsinin hissiyyatının artması ilə əlaqələndirilir. Kalliqrafiyanın ömrü uzatması ilə elmi cəhətdən də sübut olunmuşdur və müasir kalliqraf Su Tsusian 110, Si Qun 95, Don Şupin isə 94 il ömür sürmüşlər. Çin alimi H. Kaonun fikrincə, elə bir xəstəlik yoxdur ki, kalliqrafiya ilə müalicə olunmasın. Kalliqrafiya ilə məşğul olan pasiyentdə emosional sakitlik, rahat tənəffüs, nəbzin sayının və əzələ gərginliyinin azalması yaranır və bu da öz növbəsində arterial təzyiqin enməsinə səbəb olur. Autizmli və diqqət pozğunluğu, defisiti, hiperaktiv olan uşaqlarda, hətta Alzheymer xəstəliyində belə kalliqrafiyanın müsbət təsiri həm praktik, həm də klinik tədqiqatlarda sübut olunmuşdur. Yalnız Şərqdə deyil, Avropada da kalliqrafiyanın sağlamlığa müsbət təsiri öyrənilmişdir. Tədqiqatçıların dediyinə görə kalliqarfiya ilə məşqul olan uşaqlar, hətta psixiki və fiziki narahatlıqları olanlar belə çox səliqəli, gözəl yazırdılar. Bu uşaqlarda riyaziyyata, poeziya və incəsənətə olan meyilliklər də özünü büruzə vermişdir, Həmin uşaqlar orta məktəbi bitirdikdən sonra ali məktəblərə qəbul olmuş, qrant almışlar, xəstəliklərdən belə sağalanlar olmuşdur.
Onu da qeyd edək ki, A.S.Puşkin Tsarskoselskiy İmperator liseyində oxuyarkən həftədə 18 saat kalliqrafiya ilə məşğul olurmuş.
Kalliqrafiya qədər gözəl və sənət əsərinə bənzəyən imzalar da vadırr.
Kalliqrafiyadan başqa letterinq deyilən bir sənət növü də var ki, bu hərflərin şəklini, rəsmini qrafik formada çəkmək sənətidir. Qrafologiya isə “ γράφω — “yazıram və λόγος — təlim, öyrənmək”) deməkdir. XX əsrin ortalarına qədər yazı xətti ilə insanın fərdi xüsusiyyətləri, psixologiyası arasında bir əlaqə olması düşünülürdü.
Tibbdə “qrafologiya və ya xəttşünaslıq” termini insanın xətti vasitəsilə yardımçı üsul olaraq sinir sistemi və baş beyinin xəstəliklərinin diaqnostikası və xəstəliyin gedişatını izləmək üsulu kimi işlədilir.
***
Xətaiyəm, xəttaram,
Həq sirrinə səttaram,
Həkimlərin dərmanı,
Təbiblərə əttaram. Şah İsmayıl Xətai
Müəllif: Firəngiz Rüstəmova
"FOLK VƏ YA XALQ TƏBABƏTİ" kitabından