Azərbaycanda gələn il genişmiqyaslı struktur islahatlarının aparılacağına dair iddialar yenidən gündəmə gəlib. Bu kontekstdə dörd nazirliyin ləğvi, bir neçə komitənin isə Maliyyə Nazirliyinə birləşdirilməsi təklif olunur. Bildirilir ki, 2026-cı ilin fevral ayında bəzi nazirlərin yeri dəyişəcək və bir sıra vəzifəli şəxslər postlarını itirəcəklər.
Qurumların ləğvinə və birləşdirilməsinə ehtiyac varmı? İddialar nə dərəcədə realdır?
Globalinfo.az-a danışan Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri Akif Nəsirli deyib ki, bu cür islahatlar bir neçə məqsədə xidmət edir:
“Oxşar funksiyaları yerinə yetirən qurumların birləşdirilməsi bürokratiyanı azalda və qərarvermə prosesini sürətləndirə bilər. Eyni zamanda maliyyə qənaəti əldə etmək mümkündür, çünki ayrı-ayrı qurumların xərcləri birləşdirilir. Koordinasiya və strateji yanaşma da yaxşılaşır. Məsələn, Energetika Nazirliyi və İqtisadiyyat Nazirliyi ilə bağlı bu addımın atılması enerji siyasətinin iqtisadi təsirləri ilə daha uyğun koordinasiyasına imkan yaradır”.
İqtisadçı qeyd edib ki, iddialar gerçək olarsa, risklər də qaçılmazdır:
“Yəni vətəndaşlara xidmətin gecikməsi və ya çətinləşməsi, həmçinin ixtisaslaşmanın azalması mümkündür. Xüsusilə Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) funksiyalarının müxtəlif qurumlara paylanması idarəetmədə parçalanma yarada bilər. Lakin daxili təşkilati sarsıntı da nəzərə alınmalıdır. Çünki struktur dəyişdikdə bu, əməkdaşların motivasiyasına və işin davamlılığına təsir göstərə bilər”.
Akif Nəsirlinin sözlərinə görə, dünya təcrübəsində belə birləşdirmələr həm uğurlu, həm də uğursuz olub:
“ABŞ və Avropa ölkələrində oxşar funksiyaları birləşdirən super-nazirliklər yaradılıb, amma hər zaman səmərəli olmayıb. Azərbaycanda da əvvəllər nazirliklərin birləşdirilməsi və agentliklərin tərkibinə verilməsi halları yaşanıb, bəzən idarəetmə sadələşib, bəzən isə mürəkkəblik artıb. Bu qərarın doğru və ya yanlış olduğunu demək çətindir. Çünki onun effektivliyi icraatın keyfiyyətinə, strukturun düzgün planlaşdırılmasına və resursların idarə edilməsinə bağlıdır”.
Qeyd edək ki, modern.az saytının araşdırmasına görə birləşdirilməsi ehtimal olunan qurumların sıralaması belədir:
– Dövlət Gömrük Komitəsi və Dövlət Vergi Xidməti Maliyyə Nazirliyinin tərkibində birləşəcək;
– Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yanğınsöndürmə, axtarış-xilasetmə, fövqəladə halların idarə olunması müxtəlif qurumlara həvalə olunacaq;
– Səhiyyə Nazirliyi Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiə Nazirliyinə birləşdiriləcək;
– Mədəniyyət, Gənclər və İdman Nazirliklərinin bir çətir altında birləşdirilməsi;
– Energetika və İqtisadiyyat nazirliklərinin birləşdirilməsi;
– Kənd Təsərrüfatı və Ekologiya və Təbii Sərvətlər nazirliklərinin birləşdirilməsi;
– Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyi Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyinin tabeliyinə veriləcək;
– Bundan başqa, dövlət komitələri, agentliklərin də perspektivdə birləşdirilməsi və ya ləğv edilməsi.