Prezident İlham Əliyevin dəvəti ilə ölkədəki xarici dövlətlərin səfirləri Şuşaya səfər etdilər. 46 ölkənin diplomatik nümayəndəliklərinin rəhbərlərinin yollandıqları səfərə Rusiya, Fransa və ABŞ səfirləri qatılmadılar.
Mixail Boçarnikov, Zakari Qross ilə Erl Lisenbergerin imtinası əslində siyasi və diplomatik demarşdır.
Onlar Azərbaycan hakimiyyətinin dəvətini qəbul etmədilər, Şuşaya yollanmadılar.
Diplomatların Şuşa səfəri Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin şəxsi tapşırığı əsasında təşkil olunmuşdu.
Əvvəllər diplomatlar Füzuli, Zəngilan, Cəbrayıl, Qubadlı, Laçın və Ağdam rayonlarında səfərlərdə olmuşdular.
ABŞ, Rusiya və Fransanın ölkəmizdəki səfirlərinin Şuşaya getməkdən imtina etmələri əslində ATƏT-in Minsk Qrupunda həmsədr olan üç ölkənin çox qəribə, hətta əcaib "birgə mövqe nümayişi"dir.
Daha konkret olsaq, Şuşaya yollanmaqdan oyun qaçıran səfirlər bu minvalla Minsk Qrupunun həmsədrlərinin Ermənistanla münasibətlərini kəskinləşdirmək və ifrat sərinlətmək istəmirlər.
Fəqət, bu mövqe absurd və irrasionaldır. Səfirlərin İrəvana yarınmaq istəyi aydındır, lakin əzəli Azərbaycan şəhəri, ölkəmizin mədəniyyət paytaxtı, tarix boyu sakinlərinin total əksəriyyəti azərbaycanlılar olan Şuşanın Ermənistana, habelə qarabağlı ermənilərə nə dəxli və əlaqəsi var, bilinmir.
İstənilən halda üç səfirin bu kobud və aşkar demarşı Azərbaycanın ABŞ, Rusiya və Fransa ilə münasibətlərinə təsirsiz ötüşməyəcək.
Azərbaycana qarşı debilizm səviyyəsinə çatan siyasət yürüdən, aşkar ermənipərəst mövqe tutaraq siyasi maniakallıq edən rəsmi Parisin mövqeyi bəlli. Fransa ilə Azərbaycanın münasibətlərinin sərinləşmə ehtimalı eynimizə deyil. 44 günlük Vətən Müharibəsi başlayan ilk gündən aşkar və qatı ermənipərəst mövqe tutan, Ermənistanı bütün beynəlxalq təşkilatlarda və tribunalarda dəstəkləyən, hətta Senatı vasitəsilə Qarabağdakı terrorçu xuntanın "tanınması" barədə qərar qəbul edən Fransa ilə əlaqələr onsuz da zəifləyib.
Rusiya və ABŞ ilə isə tam əksinə, Azərbaycan strateji tərəfdaşdır. Vaşinqtonla Moskvanın belə davranışı bütün hallarda, şəksiz olaraq Azərbaycan cəmiyyətində bu dövlətlərə rəğbəti artırmayacaq, Bakı-Vaşinqton və Bakı-Moskva münasibətlərinə perspektivdə ciddi problemlər yaradacaq.
Səbəb bəsitdir: rusiyalı və amerikalı səfirlər sadəcə, Azərbaycan hakimiyyətinə yox, bütün xalqımıza və cəmiyyətimizə meydan oxudular.
Qondarma "erməni soyqırımı"nı tanıyan, Ermənistanla münasibətlərə və Cənubi Qafqazdakı proseslərə az qala erməni diasporunun mövqeyi prizmasından baxan Birləşmiş Ştatların demarşı bəlkə də gözliləndi. Ən azı ona görə ki, 44 günlük Vətən Müharibəsinin başa çatmasını rəsmiləşdirən, Rusiya, Ermənistan və Azərbaycan arasında imzalanan üçtərəfli bəyanat ABŞ-ı faktiki olaraq Qarabağ problematikasının nizamlanması prosesindən tam kənarda qoydu.
"Qarabağ münaqişəsi" anlamının artıq tarixə qovuşduğunu nəzərə alsaq, ABŞ indi sözügedən məsələ ilə bağlı vasitəçilik funksiyalarını da itirib və bu prosesdə Rusiyanın rolu da az deyil.
Belədirsə, Rusiya səfirinin ABŞ səfiri ilə ilk baxışdan təəccüb doğuran "demarş həmrəyliyi" qəribədir.
Diplomatların Şuşa səfərini təşkil etməkdə Bakının geosiyasi və ya merkantil siyasi məqsədləri yox idi. Məram Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtının erməni məhşiliyinə məruz qaldığı illər nəticəsində urbisidə uğramış görkəmini səfirlərin də görməsi idi.
Rəsmi Bakı daim bəyan edir ki, işğalçı Ermənistanın vəhşliyi və terrorçulu nəticəsində darmadağın edilərək viran edilmiş şəhərlərimizin, qəsəbələrimizin və kəndlərimizin bərpasında, məhz Ermənistanın aqressiyası səbəbindən başlanmış 44 günlük Vətən Müharibəsinin fəsadlarının aradan qaldırılmasında ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri real, aktiv rol oynayaraq proseslərə öz töhfələrini verə bilərlər.
Amma üç səfirin demarşı göstərir ki, Minsk Qrupunda həmsədr olan ölkələr savaşın fəsadlarının aradan qaldırılmasında və regionda uzunmüddətli sülhlə stabilliyin bərqərar olunmasında yox, Azərbaycanla Ermənistan arasında davam edən qarşıdurma ilə bağlı vəziyyətin daha da gərginləşməsində maraqlıdırlar.
Bundan sonra nə olacaq?
ABŞ və Rusiya Ermənistana, ermənilərin marazmatik iddialarına görə Azərbaycanla münasibətləri pisləşdirmək niyyətində olan deyillər.
Fransanın nə edəcəyi ümumiyyətlə, Azərbaycana maraqlı deyil.
Elçin Alıoğlu
Milli.Az