Belə hesab olunur ki, qarpızın ən faydalısı avqust ayında yetişir. Bəs bu məhsulun nə kimi faydaları və zərərləri var?
Publika.az oxucuları qarpız haqqında 8 maraqlı məlumatla tanış edir.
Qarpız idmançılar üçün faydalıdır
Fiziki sağlamlığınızın qayğısına qalmaq istəyir, həmçinin fitneslə məşğul olmağı və ya səhər qaçmağa başlamağı planlaşdırırsınızsa, qarpızın heyrətamiz bir xüsusiyyəti haqqında öyrənmək yerinə düşər. Bu giləmeyvə əzələ ağrısının qarşısını alan amin turşusu - L-sitrulinlə zəngindir. Gərgin bir məşqdən sonra yanan əzələ ağrılarından əziyyət çəkmək istəmirsinizsə, məşqdən əvvəl bir az təzə qarpız suyunu için, bu, ağrı və susuzluğu azaltmağa kömək edəcək.
Qarpızın qabığı və tumları yeyilə bilər
Nə qədər gülməli səslənsə də, qarpızın qabığını atmaq tövsiyə olunmur. Birincisi, onlar dadlıdırlar. Onları kiçik parçalara ayırıb limon, xiyar və buz ilə birlikdə blenderdən keçirin. Zövqə görə, şəkər və ya nanə də əlavə edə bilərsiniz. Nəticədə təkcə təravətləndirici içki deyil, həm də C, B1, B2 vitaminləri, karotin, fol turşusu və pantotenik turşudan ibarət faydalı bir kokteyl hazırlayacaqsınız. İçkiyə tumlarını əlavə etmək məsləhət deyil. Lakin onların günəbaxan və balqabaq tumlarından heç bir fərqi yoxdur. Qarpız tumları iltihab əleyhinədir, dərinin vəziyyətini yaxşılaşdırır və tərkibində dəmir, sink, zülal və lif var.
Qarpız suyun "lifli" formasıdır
Qarpız şirin sulu liflərdən ibarətdir. Bu meyvənin tərkibindəki maye təxminən 91% təşkil edir, bəlkə də buna görə o, həm də ən az kalorili şirniyyatlardan biridir, 100 q qarpızda cəmi 38 kalori var.
Qarpız göz və beyin üçün faydalıdır
Bir neçə dilim qarpız görmə qabiliyyətinizi və zehni qabiliyyətlərinizi yaxşılaşdıra bilər. Alimlər onun şirin liflərində yüksək səviyyədə A vitamini və B6 vitamini tapdıqdan sonra bu qənaətə gəliblər. Birincisi, gözü müxtəlif infeksiyalardan qoruyur və sayıqlığı artırır, ikincisi isə yaddaşı gücləndirir və düşüncə sürətini artırır.
Qarpız ultrabənövşəyi şüalardan qoruyur
Bədənin ultrabənövşəyi radiasiyaya qarşı müqavimətini artıra bilən bir sıra məhsullar olduğu çoxdan sübut edilib. Qarpız onlardan yalnız biridir. Təbii ki, qarpızın istehlakı günəşdən qoruyucu vasitələrdən istifadəni inkar etmir, lakin digər tərəfdən onun tərkibindəki likopen güclü antioksidant xüsusiyyətlərə malikdir və günəş işığının dağıdıcı gücünə qarşı durmağa qadirdir.
Qarpız həm də şəkərdir
Yetişmiş qarpızda 5%-dən 13%-ə qədər asanlıqla həzm olunan şəkər var. Yetişmə zamanı pulpada fruktoza və qlükoza sintez olunmağa başlayır. Saxaroza qarpızda meyvənin saxlanması zamanı meydana gəlir. Buna görə də, şəkərli diabet zamanı təzə yetişmiş qarpızlardan, hətta ondan sonra da az miqdarda istifadə etmək məsləhət görülür, çünki meyvənin nə vaxt yığıldığını müəyyən etmək həmişə mümkün olmur.
8 неожиданных (но правдивых) фактов об арбузе
Qarpız toksinlərin çıxarılmasını təşviq edir
Qarpız həzm prosesini yaxşılaşdırır, ürək-damar sisteminə faydalı təsir göstərir və böyrəkləri və qaraciyəri təmizləyir, həmçinin xolesterinin bədəndən çıxarılmasına kömək edir. Qarpız mütəmadi olaraq daş əmələ gəlməsi problemi ilə üzləşən insanlar üçün tövsiyə olunur. Yeri gəlmişkən, qarpızı pəhrizinizdən çıxarmaq üçün heç bir ciddi səbəbiniz yoxdursa, o zaman gündə 2-3 kq-a qədər qarpız istehlak edə bilərsiniz.
Qarpızda nitratların olmadığını yoxlamaq asandır
Qarpız orqanizm üçün ən təhlükəsiz qidalardan biri hesab olunur. Onun qalın qabığı atmosferdən müxtəlif zərərli maddələrin içəriyə nüfuz etməsinə imkan vermir. Lakin son illər nitratların istifadəsi ilə yetişdirilən qarpızların sayı xüsusilə kəskin artıb. Alınan qarpızın "sağlamlığını" yoxlamaq əslində çox sadədir. Kiçik bir dilim kəsin və suya batırın. Bir saat yarımdan sonra su bir az tutqun olarsa, onda hər şey yaxşıdır, ancaq su parlaq çəhrayı, qırmızı və ya narıncı olarsa, demək ki, bu meyvənin yetişdirilməsində zərərli maddələrdən istifadə olunub.
Dadlı qarpızı necə seçmək olar?
Çəkisi 5-7 kiloqramdan çox olmayan orta ölçülü qarpızları seçin.
Ən şirin qarpızlar uzunsov deyil, bir qədər yastı olan qarpızlardır. Adətən onların tumları daha az olur.
Qarpızın quyruğu quru və sarı olmalıdır - bu, onun yetişməsinin göstəricisidir. Yaşıl quyruq meyvənin hələ yetişmədiyini göstərir. Və bundan sonra onun yetişməsi mümkün deyil.
Yetişmiş şirin qarpız döyüldükdə küt səs çıxarır, sıxılanda isə xırıldayır.
Yaxşı qarpızın qabığı həm parıltılı, həm də bir tərəfində sarı ləkə olur.
Aytən