İmanov Aydın Salarovich
Tibb elmləri doktoru, professor, SSRİ Dövlət mükafatı laureatı
7 iyul 1926-cı ildə Moskvada; 300 ildən artıq müddət həkimlik sənəti olan bir ailədə doğulub. Babası - İmaməliyev Salar Agarafiyevich (1889-1961), dünya şöhrətli alim, tibb elmləri doktoru, Mikrobiologiya və Epidemiologiya professoru, Dağıstan Respublikasının Xalq Sağlamlığı üzrə Xalq Komissarı idi. Onun adına Azərbaycanda taun əleyhinə institute onun adını daşıyır. Anası - İmaməliyeva Gülzar Manaf-kızı (1907-1998), tibb elmləri doktoru, professor, 40 il Azərbaycan Tibb İnstitutunun infeksion xəstəliklər şöbəsinə rəhbərlik etmişdir. Xanımı- İmaməliyeva Olqa Qavrilovna - həkim-fizioterapevt, bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssis. Uşaqları - Murad (1969-cu il təvəllüdlü) və Gülnarə (1970) - həkimdirlər və İmaməlievlər dinastıyasının davamçılarıdır.Bakıda orta məktəbi və ali təhsil müəssisəsi olan; Azərbaycan Tibb İnstitunu bitirir. 1948-ci ildə insan orqanında olan yad cismin (güllə, parça, və s.) yerini müəyyənləşdirmək üçün bir üsul yaratmış və İlk müəlliflik hüququnu almışdı! Cərrah kimi praktik işə erkən başlamışdır. İnstitutun IV və V kurslarında tələbə olmağına baxmayaraq, Aydın hərbi xəstəxanada (1952) Xanlar şəhərində (Azərbaycan) yaz tətili müddətində şöbə müdiri vəzifəsini yerinə yetirmişdir. Azərbaycanda Şamaxı rayon xəstəxanasında işə başlamış; burada gənc mütəxəssis; unikal cərrah, Respublikanın əməkdar doktoru, tibb elmləri namizədi Boqdan Stepanoviç Odenovdan böyük bir cərrahi təcrübə və dərs aldı. 1951-ci ildə A.S.İmaməliyev Bakı Dəmiryol Xəstəxanasında həkim, 1952-ci ildən 1954-cü ilədək - Semaşko adına Bakı Şəhər Xəstəxanasında ordinator işləyib.1954-cü ilin may ayında A.S. İmaməliyev SSRİ Səhiyyə Nazirliyinin Travmatologiya və Ortopediya İnstitutunda təlim kursları üçün Moskvaya gəldi. Femurun birləşməsinin transplantasiyası üzrə köpək üzərində ilk sınaq 22 aprel 1955-ci il tarixində edilmişdir. Xüsusi avadanlıqların olmamasına baxmayaraq o, "quru buz" vasitəsi ilə əldə edilən mənfi 70 dərəcə selsidən aşağı olan temperaturda, steril sümük-oynaq transplantları saxlamaq üçün geniş boyunlu termoslardan istifadə etmişdir. Təcrübə göstərir ki, belə mühafizə şəraiti transplanasiya toxumasını yaxşı saxlayır və toxumaların istifadəsi üçün optimal müddət 25 gündən az olmamışdır. 1956 da transplantasyon qəfil ölən adamdan əldə edilmiş və prosedura uyğun olaraq femurun proksimal ucu bacarıqlı bir şəkildə lazımi xəstəyə nəql edilmişdir. 1956-1961-ci illərdə. A.S. İmamalıyev həkim, kiçik elmi işçi, sonra Prirokov CytO-nun böyük elmi işçisi, 1962-ci ildən 1976-cı ilə qədər orqan nəqli laboratoriyasının müdiri vəzifəsində çalışıb. 1978-ci ildə professor A.S. İmamalıyev iki komponentdən ibarət birləşmiş bir endoprotez ilə böyük oynaqların dəyişdirilməsi üçün yeni bir üsul təklif etdi: öz dizaynının metal birləşməsi ilə gücləndirilmiş bir osteoartikulyar graft, 1980-ci ildə isə ilk diz endoprotezi yaratdı. Elmi və ixtiraçılıq fəaliyyəti; yeni endoprotezlərin yaradılması: diz, qalça, dirsək, ayaq biləyi birləşdirmişdir, neçə-neçə insanları amputasiyalardan xilas etmişdir. Nəticədə Rusiyanın Əməkdar ixtiraçı alimi adını qazanmışdı (1995). Professor A.S. İmamalıyevin elmi və praktik nailiyyətləri: SSRİ Dövlət mükafatı (1977), N.Piroqov adına mükafatı (1976), "Rusiya əməkdar elm xadimi" fəxri adı, üç qızıl, beş gümüş və beş Sovet İttifaqının İqtisadi İttifaqlarının Ümumittifaq Sərgisinin bürünc medallarını alıb. SSRİ zamanında; indi isə Rusiya Ortopediya və Travmatoloqlar Cəmiyyətinin Rəyasət Heyətinin üzvüdür.Tibb elmləri doktoru, professor A.S. İmamalıyev öz təcrübəsini gənc mütəxəssislərə də çatdırır: 50-dən çox namizəd və 18 tibb elmləri doktoru hazırlamışdır. Onların çoxu artıq cərrahi şöbələrə və institutlara rəhbərlik edir. Futbol komandasında (SSRİ-nin idman ustası) 9 nömrəli hücumçu olan professor A.S.İmaməliyev 300-dən çox məqalənin, o cümlədən plastik ortopediya və travmatologiya üzrə 11 monoqrafiyanın müəllifidir. Hazırda Moskvada yaşayır və işləyir.