Son zamanlarda ABŞ və Venezuela arasında müşahidə olunan gərginlik hərbi qarşıdurma ehtimalını gündəmə gətirir. ABŞ Prezidenti Donald Tramp Venezuelada Prezident Nikolas Maduro hökumətini hədəf alır, bu ölkə ilə sərhədə qırıclar və texnika göndərir.
Ağ Ev rəhbəri həmçinin oradakı narkokartellərə qarşı hərbi əməliyyatların keçirilməsinin anonsunu verir. Hətta yaxın günlərdə əməliyyatlara başlanılacağına dair məlumatlar yayılıb. Lakin hədəfin əslində Maduronu devirmək olduğu, yerinə Vaşinqtonla əlaqələri yaxşı olan birinin gətirilməsinin düşünüldüyü bildirilir.
Globalinfo.az-a danışan politoloq Zeynal Əmrəliyev deyib ki, ABŞ–Venezuela münasibətlərindəki gərginlik hələ keçmiş prezident Uqo Çaves dövründən başlayır:
“Çavesin o zamankı ABŞ Prezidenti Corc Buşu davamlı şəkildə tənqid etməsi və ardıcıl anti-Amerika qərarları münasibətləri kəskinləşdirmişdi. Vaşinqtonun əsas problemi Venezuelada sol yönümlü hökumətin hakimiyyətdə qalmasıdır. Çavesin vəfatından və Maduronun hakimiyyətə gəlməsindən sonra ABŞ ümid edirdi ki, münasibətlərdə müəyyən düzəlmə olacaq. Lakin bu, baş vermədi. Karakas gözlənilənin əksinə, son dövrlər Rusiya və Çinlə əlaqələrə, xüsusilə hərbi əməkdaşlığa xüsusi diqqət ayırır.
Venezuela dünyada neft ehtiyatlarına görə ən zəngin ölkədir. Donald Tramp belə bir strateji resursu əldən vermək istəmir. Hazırda Venezuelada güclü müxalifət mövcuddur və bu, Maduronu hakimiyyətdən devirmək planlarını ABŞ üçün daha real edir. Vaşinqtonun məqsədi birbaşa hərbi dəstək verməklə Venezuela xalqını hökumətə qarşı ayağa qaldırmaqdır”.
Politoloq bildirib ki, Trampın iddialarında müəyyən həqiqətlər var:
“Çünki Venezuela bölgədə ən çox narkotik ixrac edən ölkələrdən biridir. Lakin ABŞ-ın niyyətində fərqli məqamların olduğu da aydın görünür. Tramp administrasiyası bu ölkədə fəaliyyət göstərdiyi iddia edilən “Tren de Aragua” adlı kriminal təşkilatı “narko-terrorist” elan edib və ona qarşı hərbi əməliyyatlara başladığını açıqlayıb.
Vaşinqton iddia edir ki, bu qruplar Venezueladan Karib dənizi vasitəsilə narkotik daşıyır və ABŞ ərazisinə daxil olmasına yardım edirlər. Lakin rəsmi Karakas bu ittihamları rədd edir və Ağ Evin əsas məqsədinin hökuməti devirmək olduğunu bildirir.
Hazırda ABŞ-ın niyyəti Rusiya və Çinin bu məsələyə reaksiyasını öyrənməkdir. Əgər Moskva və Pekin ciddi reaksiya göstərməsə, ehtimal ki, ABŞ hərbi müdaxiləyə gedəcək və müxalifətlə birləşərək Maduronu devirməyə çalışacaq. Ardınca isə özünə sadiq qüvvələrdən yeni hökumət formalaşdıracaq. Bu, artıq ABŞ-ın xarici siyasətində yeni bir mərhələdir.”
Politoloqun sözlərinə görə, belə bir ssenari reallaşarsa, bunun qlobal nəticələri də qaçılmaz olacaq:
“Əvvəllər hökumətlər daxili qruplar vasitəsilə çevrilişlə devrilirdisə, indi bu, açıq hərbi müdaxilə ilə həyata keçirilir. Venezuelada savaş başlayarsa, bu, Ukrayna cəbhəsində vəziyyəti daha da gərginləşdirər. Həmçinin Çin yaranan fürsətdən istifadə edərək Tayvanda fəallığını artıra, dünya bazarında isə neftin qiyməti sürətlə yüksələ bilər”.