Qalmaqallı və ziddiyyətli açıqlamaları ilə gündəm olan Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan yenə təəccübləndirməkdə davam edir. Paşinyan İtaliyanın “La Repubblica” qəzetinə müsahibəsində Rusiya əleyhinə səslənən fikirləri bu ölkənin siyasi arenasında, mediasında ciddi qalmaqala səbəb olub. O, müsahibə zamanı “Kreml atdığı və ya atmadığı addımlara görə bölgəni tərk edir”, “təhlükəsizlik məsələlərində Rusiyadan asılılıq strateji səhv idi” və s. kimi fikirlər işlədib. Bundan əlavə, ABŞ Müdafiə Nazirliyinin Mətbuat xidməti Ermənistanda ABŞ ilə birgə “EAGLE PARTNER 2023” hərbi təlimləri keçiriləcəyi barədə məlumat yayıb. Məlumata görə, təlimlər sentyabrın 11-dən 20-nə qədər Ermənistan Müdafiə Nazirliyinin “Zar” sülhməramlı briqadasının tədris mərkəzinin bazasında baş tutacaq. Ermənistanın bu addımlarının nəticələri maraq doğurur.
Publika.az-a danışan beynəlxalq əlaqələr üzrə türkiyəli mütəxəssis İsmail Cingöz bildirib ki, ABŞ uzun müddətdir ki, Qara dəniz bölgəsinə yerləşməyə çalışır:
“Bunun üçün xüsusilə NATO-dan istifadə etməyə başlayıb. Gürcüstan-Rusiya münaqişələri zamanı Gürcüstana yerləşməyə çalışmışdı. İndi isə erməni kartından istifadə etməyə çalışır. Bu ölkə əvvəllər Ukraynaya yerləşməyə çalışmış, Ukraynanın NATO-ya üzvlük prosesi ilə bu coğrafiyada NATO bazalarını quraraq Rusiyanı əhatəyə almağa cəhd göstərmişdi”.
Ekspertin sözlərinə görə, ABŞ-ın Türkiyəyə qarşı davam edən qəzəbinin səbəbi 1 mart 2003-cü il qətnaməsidir: “İraqı işğal etmək istəyən ABŞ Türkiyə hava məkanından və torpaqlarından ordusu üçün istifadə etmək istəyirdi. Türkiyə Böyük Millət Məclisi 2003-cü il martın 1-də keçirilən iclasında ABŞ-a İraqa müdaxilə məqsədilə Türkiyə ərazisinə qoşun yerləşdirməyə icazə verən hökumət qətnaməsini rədd etdi. Amerikanın Türkiyəyə qarşı bu qəzəbi hələ də davam edir. Unutmaq olmaz ki, Amerika Birləşmiş Ştatları Rusiyanı Qara dəniz bölgəsindən hərbi yolla mühasirəyə almaq və Rusiyanı nəzarət altına almaq planı adı altında Türkiyəni mühasirəyə almağa çalışır”.
O qeyd edib ki, indi Amerika Birləşmiş Ştatlarının erməni bəhanəsini ortaya atmağa çalışdığını görürük:
“Paşinyan vəzifəyə gəldiyi gündən artıq qərbyönlü mövqe tutmuşdu. Bu səbəbdən də Paşinyan Fransaya, Amerika Birləşmiş Ştatlarına yaxınlaşdı. İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Rusiya Paşinyanın bu münasibətinə görə ilkin olaraq onun yanında olmadı və müharibədə Azərbaycan qalib gəldi. Açıq şəkildə Paşinyana dəstək verməyən bir Rusiya gördük. Paşinyanın bu münasibəti Rusiya tərəfindən unudulmamışdı. Paşinyan ikili - Qərb ilə Rusiya arasında gedib-gələn bir siyasət yeridir. Bu, qeyri-sabit bir siyasətdir. Rusiya Ukrayna müharibəsində gözlənilən uğuru əldə edə bilmədiyi və beynəlxalq ictimai rəydə zəif ölkə imici yaratdığı üçün Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi olarsa, Moskvanın Ermənistana dəstək verməyəcəyi proqnozlaşdırılır. Beləcə, Paşinyan Amerika Birləşmiş Ştatlarına yaxınlaşaraq ondan kömək istəyir. Belə başa düşülür ki, ABŞ Ermənistanı inandırıb ki, Rusiya onları qoruya bilməyəcək, ona görə də Amerika əsgərlərini Ermənistana yerləşdirmək lazımdır”.
İsmail Cingöz ABŞ ordusunun Ermənistan ərazisinə daxil olmasının Rusiyanın xoşuna gəlməyəcəyini bildirib:
“Rusiyanın buna reaksiya verib-verməyəcəyini zaman göstərəcək, amma hazırda Rusiya zəif layihə cızır. Lakin nə qədər zəif olmasını Paşinyan və ABŞ-ın addımları müəyyən edəcək. Burada Rusiyanın təhlükəsizlik qayğıları ilə yanaşı, əsas mövzulardan biri də Azərbaycan və Türkiyənin təhlükəsizlik qayğılarıdır. Amerika Birləşmiş Ştatlarının Cənubi Qafqaz regionuna, yəni Azərbaycan və Gürcüstan sahəsinə orduları ilə birlikdə girəcəyi təqdirdə, Türkiyə və Azərbaycanın təhlükəsizlik problemləri Rusiyadan daha çox ortaya çıxacaq və Türkiyənin ABŞ tərəfindən mühasirəyə alınması sözün əsl mənasında tamamlanacaq”.
O əlavə edib ki, 2003-cü ilin 1 mart mandatından sonra Amerika Birləşmiş Ştatları Türkiyəni mühasirəyə almaq üçün addımlarını tədricən tətbiq etməyə başlayıb və bu proses hələ də davam edir: “ABŞ, Ukrayna-Rusiya müharibəsini bəhanə edərək Yunanıstanda 120 mindən çox əsgər yerləşdirdi və Türkiyəyə qarşı təhdid kimi orada saxlayır. Amma beynəlxalq ictimaiyyətdə belə təəssürat yaradır ki, guya Ukraynanın təhlükəsizliyi üçün gəlib. Ancaq Ukraynanın təhlükəsizliyi üçün gələcək hərbi birləşmənin Yunanıstanda deyil, Bolqarıstanda və ya Rumıniyada yerləşməsi daha məntiqli olardı. Amma ABŞ Ukraynanı bəhanə edərək Türkiyəni mühasirəyə almaq üçün Yunanıstanda qoşun yerləşdirməyə üstünlük verib. İndi sırada Ermənistandır. ABŞ əsgər göndərməsi ilə Ermənistan işğal edilmiş hesab olunacaq”.
Nəzrin