Kifoz anteroposterior (ön-arxa) istiqamətində onurğanın həm patoloji, həm də fizioloji əyriliyini göstərir.
Fizioloji kifoz, torakal bel bölgəsindəki bütün insanlarda təyin olunur. Bükülmə bucağının 45 və daha çox dərəcə olduğu hallarda patologiyadan danışmaq olar. Kifoz həm ayrı-ayrılıqda, həm də skolyozla birlikdə müşahidə edilə bilər. Patoloji kifozun ən çox yayılmış səbəbi vertebral sınıqdır.
Kifozun növləri:
Anadangəlmə kifoz (k. Congenita) – fəqərələrin ön cismindəki inkişaf zamanı anomaliya səbəbindən yaranan kifoz.
Genotipik kifoz (k. Genotypica) - bir neçə nəsildə eyni forma ilə görünən irsi kifoz.
Sıxılmış kifoz (k. Compressiva) - bir və ya daha çox fəqərə boylarının azalması ilə sıxılma səbəbindən yaranan kifoz.
Mobil kifoz (k. Mobilis) – çiyin-bel əzələlərin zəifliyi və yanlış bədən mövqeyi səbəbiylə yaranmış kifoz.
Raxitik kifoz (k. Rhachitica) - raxit xəstəliyi olan uşaqlarda daha çox görünür. Zəif əzələ və sümüklərin nəticəsində yaranır.
Yaşlı kifoz (k. Senilis) - yaşlı insanlarda torakal belin kifozu, intervertebral disklərin və vertebral orqanların toxumalarında yaşla bağlı degenerativ-distrofik dəyişikliklər və beldəki əzələlərin zəifləməsi səbəbindən yaranır.
Total kifoz (k. Totalis) - bütün onurğa qövsünün kifozu; bəzi patoloji proseslərdə (məsələn, ankilozan spondilit ilə) müşahidə olunur.
Fizioloji kifoz (k. Physiologica) - bel bölgəsinin normal inkişafı zamanı əmələ gələn torakal bölgənin (7 yaşa qədər) və sakral bölgənin (yetkinlik yaşına qədər) mülayim kifozu.
Kifozun əsas formalarından biri 14-16 yaşlı yeniyetmələrdə meydana çıxan kifotik onurğa deformasiyası olan Scheuermann-Mau xəstəliyidir.
Yaranma səbəbləri
Xəstəliyin inkişafı bir çox səbəbə görə özünü büruzə verir:
- doğum öncəsi patoloji;
- yaralanmaların və cərrahi müdaxilələrin nəticəsi;
- onurğanın patoloji sıxılma nəticəsində meydana çıxmış sınığı səbəbindən;
- yanlış duruş və ya psixoloji stressin yaranması nəticəsi;
- irsiyyət;
- əzələ iflici (serebral iflici, poliomielit) nəticəsində;
- disk yırtıqlarının və sinir köklərinin sıxılmasının nəticələri;
- vertebral disklərdəki neoplazmalar.
Kifoz masa arxasında uzun müddət işləyən, ayaq üstə dayanan və ya əyilərək işləmək məcburiyyətində olanlarda, habelə revmatizmadan əziyyət çəkən insanlarda, orta yaşdan yuxarı insanlarda və osteoporozlu yaşlılarda daha çox rast gəlinir.
Kifoz xəstələrində ağrı birdən və ya yavaşca arxa bölgədə meydana gələ bilər. Kifozla əlaqəli ağrı gündən günə həyatınızı çətinləşdirə bilər, paltarınızı geyinmək və yatmaqda çətinlik çəkə bilərsiniz. Ağrı donqarlığın ən çox olduğu bölgədə olur. Kəskinləşmiş təngnəfəslikdən sonra onurğa beyini təzyiq altındadırsa, ayaqlarda zəiflik yarana bilər. Kifoz estetik görünüşün pozmasından əlavə ağciyər və ürək xəstəliklərinə də yol açır.
Kifoz zamanı Fizioterapiya və Reabilitasiya
Kifozun müalicəsində mütləq olaraq intensiv şəkildə müalicəvi idman tövsiyyə olunur. Bununla yanaşı əzələlərin passiv stimulyasiyası üçün miostimulyasiya, ağrıları aradan qaldırmaq üçün ultrasəs terapiyası və magnitoterapiya tətbiq olunur.
Məqalə Bakı Bərpa Mərkəzi tərəfindən təqdim olunub