İran parlamentinin Milli Təhlükəsizlik və Xarici Siyasət Komissiyasının üzvü Ələddin Borucerdi bildirib ki, ABŞ və İran arasında planlaşdırılan növbəti nüvə danışıqları raundu baş tutmayacaq. Onun sözlərinə görə, İsrailin son hücumlarından sonra danışıqların altıncı raundunun keçirilməsi nəzərdə tutulmur.
Beynəlxalq müşahidəçilər isə xəbərdarlıq edirlər ki, diplomatik əlaqələrin kəsilməsi və regional gərginliyin artması İranın nüvə proqramının nəzarətsiz qalması riskini artırır. Bu isə təkcə Yaxın Şərqi deyil, qlobal təhlükəsizlik sistemini də sarsıda bilər.
Bu vəziyyət fonunda əsas sual ortaya çıxır: İran diplomatik qapını tam bağlayıb, yoxsa bu, sadəcə müvəqqəti təxirəsalma addımıdır?
Globalinfo.az-a danışan politoloq Züriyə Qarayeva bildirib ki, Tehranın nüvə danışıqlarından imtinasının başlıca səbəbi İsrailin son hərbi hücumlarıdır:
“Tehran bu qərarı ilə açıq şəkildə siyasi və hərbi təzyiqlərə boyun əyməyəcəyini nümayiş etdirir. Son günlərdə İsrailin İran ərazisindəki strateji obyektlərə, xüsusilə SEPAH-ın yüksək rütbəli nümayəndələrinə qarşı həyata keçirdiyi hava və dron hücumları İran rəhbərliyində sərt reaksiya doğurub. Bu hücumlar İran üçün yalnız hərbi təhdid deyil, eyni zamanda suverenliyə birbaşa təcavüz kimi qiymətləndirilir. Belə şəraitdə Tehranın danışıqlarda iştirak etməsi “zəiflik əlaməti” kimi görünə bilərdi və bu da ölkə daxilində ciddi narazılıq doğuracaqdı.
İran rəsmiləri açıq şəkildə bəyan edirlər ki, təhlükəsizlik zəmanəti verilmədən və hücumlar dayandırılmadan diplomatik masa əhəmiyyətini itirir. Başqa sözlə, Tehran İsrailin təhdidlərinə qarşı ilkin olaraq siyasi müqavimət göstərməyə üstünlük verir və danışıqlardan çəkilmə də bu strategiyanın bir hissəsidir.
Lakin bu, danışıqların tamamilə sona çatdığı anlamına gəlmir. İran ehtiyac yaranacağı təqdirdə diplomatik masaya qayıtmaq üçün qapını açıq saxlayır. Sadəcə olaraq, mövcud şəraitdə xüsusilə də İsrailin hücumları fonunda – danışıqlarda iştirak Tehranın həm daxili, həm də xarici siyasi mövqeyi üçün uyğun hesab olunmur.
Sonda demək olar ki, İranın bu addımı İsrailin hərbi təzyiqlərinə verilən siyasi cavabdır. Tehran bu gedişlə həm beynəlxalq ictimaiyyətə, həm də Qərbə “əvvəl təhlükəsizlik, sonra diplomatiya” mesajı verir”.