Zəngin tərkibə malik olan daş yağı - qayaların səthində yaranır, zəngin tərkibə malikdir, bəzən brakşun və ya qaya qətranı da adlandırılır. Tərkibində olan makro və mikroelementlərə, komponentlərə görə Sibirdən əlavə Çin, Misir, Birma, Monqolustan və digər ölkələrdə müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilir.
Məsələn, prostatit, uretrit, impotensiya, artımların iltihabı, sistit, pielosistit, artroz, artrit, xoşxassəli şişlər, yanıqlar, irinli yaralar, yataq yaraları, ekzema. Qastrit, kolit, xolesisitit, hipertoniya, iflic, bronxit və s. xəstəliklərin müalicəsində işlədilir.
Aminturşu, vitamin, efir yağları, qətran və qətrana bənzər maddələr, metal oksidləri ilə zəngin, şəfaverici xüsusiyyətə malik olan mumiya bəzən “dağların göz yaşları” adlandırılır.
Mumiya Ərəbistanda, Cənubi Amerikada, Orta Asiyada, Birma, Monqolustan, Yakutiya, Uzaq Şərqdə, Qafqazda (5 tona yaxın), Altayda (250 ton) və digər yerlərdə rast gəlinir.
Dağlıq zonalarda, bəzən 5000 metr yüksəklikdə rast gəlinən, sarı-qəhvəyi rəngə çalan bu şəfalı təbii vasitə dəmir hidrat, marqans, qalit adlanan daş duzu, silvin (kalium xlorid mineralı) və s. kimi zəngin tərkibə malikdir.
Qastrit, kolit, hemorroy, tromboflebit, sümük sınıqları, radikulit, ağız boşluğu iltihabi xəstəlikləri, ekzema, psoriaz, sinir ağrıları və s. xəstəlikərin müalicəsində istifadə edilir.

Müəllif: Firəngiz Rüstəmova
"FOLK VƏ YA XALQ TƏBABƏTİ" kitabından