İlk olaraq qeyd edək ki, D vitamini bir neçə formada olur.
Bu vitaminin D1,D2,D3,D4,D5 kimi formlar mövcuddur. Lakin insan orqanizmi üçün vacib rol oynayan D2 və D3 formalarıdır.
D vitamini onunla maraqlıdır ki, biz onu yalnız qida məhsullardan deyil, günəş şüalarının dəriyə olan təsirində orqanizmin onu sintez etməsindən də ala bilirik. Məhz bu səbəbdən bir çox insanlar üçün bu vitamin uşaqlıqdan zaqarla assosiassiya edilir.
D vitamin nə üçün lazımdır?
D vitaminin əsas əhəmiyyəti kalsiy və fosforun yaxşı mənimsənilməsinə olan təsirindən ibarətdir. Bildiyimizə görə kalsiy sümüklərimiz üçün çox vacibdir, məhz bu səbəbdən sınıqlar zamanı orqanizmi D vitamini illə lazımı dərəcədə təmin etmək lazımdır. D vitamini defisiti həmçinin ilk olaraq sümük hüceyrəsində özünü göstərdiyindən, uşaqlarda bu defisitlik raxit xəstəliyinə, yaşlılarda isə osteoporozun yaranmasına səbəb olur.
D vitamini həmçinin immun sistemin nizama salınmasında rol oynayır və sinir sistemi pozulmalarının qarşısını alır. Bundan əlavə onkoloqlar pasientlərin çox hissəsinin orqanizmində lazımı dərəcədə günəş vitamininin olmasını müşahidə ediblər. D vitamini əzələ gücünün saxlanılması və yaşa dolduqda beynin normal funksiyası üçün çox vacibdir.
D vitaminin gündəlik norması...
Qida ilə əldə olunan D vitamini əsasən yaşayış şəraitindən asılıdır. Gündəlik norma 0,005-0,01 mqr sayılır. Lakin dəriniz gündəlik olaraq 20 dəqiqə günəş şüları altında olursa, bu norma 2-3 dəfə azalır. Bu vitaminə olan gündəlik normanı balıqdan (tunes və ya qızılbalıq) almaq mümkündür. Bundan əlavə, balıq yağı, yumurtanın sarısı, pendir, kərə yağı və süd məhsulları yaxşı mənbə sayılır. Bitki qidalarına gəldikdə isə kartof, cəfəri, gicitkən və qarayoncanıın adını çəkmək olar.