Xüsusilə, maldarlıqda əfsunlar söyləməklə mal-qaranın müəyyən xəstəlikdən sağalmasına inam güclü idi. Müəllif M.Cəfərzadəyə istinad edərək yazır ki, dabaq olmuş mal-qaranı sağaltmaq üçün tabaq əfsunu oxumaqla şaman rəqsləri formasında hərəkətlər edərək xəstəliyi yox edirmişlər: Tabaq gəldi dabaq qaç. Bundan başqa məişətdə gözdəymə, it tutma, cinvur-ma, ruhtutma və s. ilə bağlı əfsunların oxunduğu da məlumdur. Məsələn, itin ağzını bağlamaq üçün “İt üstü, itin üstü, itin gözünə tüstü…” deyib üfürərlərmiş. Nəzərə gələn adamın başına üzərlik tüstüsü hərləyib “Ağ göz, qara göz, göy göz, ölünün gözü, dirinin gözü, dayısının gözü, əmisinin gözü… bu duz kimi çatlasın, partlasın” deyib gözdəyməni aradan qaldırarlar. Üzərliyin əfsun mətnlərində yayılması ondan istifadənin geniş şəkildə olduğunu göstərir. Əfsunlar insanların təbiət qar-şısında acizliyindən və qorxularından yaranmışdır. Onlar qorxunun qarşısını almaq üçün magiyadan istifadə etməyi düşünmüşlər. Bu qənaətə gəlmək olar ki, ata-babalarımız qorxu və magiyanın bir-birinə təsirini xalq təbabətinin formalaşması üçün əsas faktor saymış, xəstəliklərin sağalmasında dərman bitkilərinin rolunu əfsunla yanaşı görmüş, bu zaman sözün sehri ilə dərman bitkisinin daha güclü olacağına olan inamın daşıyıcısının əfsunçu yox, loğman olduğunu düşünmüşlər. Deməli, əfsunçu daha sonrakı mərhələdə türkəçarə həkimidir.
Biz alqış və qarğışlardan, saya nəğmələrindən, holavarlardan, əfsunlardan və sairədən danışanda bu qərara gəlirik ki, mətniçi informasiyalar folklor materiallarının modelləşdiril-məsində elmi təfəkkürün əsas həlqəsini təşkil etmişdir. Hər bir folklor janrının daxili məzmunu onun xarici əlamətləri ilə qarşılıqlı öyrənilir. Əgər falları, falaçmanı müstəqil janr kimi təd-qiq etmək mümkün olsa, bu işi onun təsnifləndirilməsi, əsas xüsusiyyətləri, təsir etmə dərəcəsi və s. ilə əlaqəli şəkildə gö-türüb öyrənmək düzgün olar.
Xalq təbabətində türkəçarələrin iki formasına – sadə və mürəkkəb – növünə rast gəlinir. Sadə türkəçarələrin də iki növlü olması müəllifin fikirlərindən anlaşılır. Hər hansı psixoz nəticəsində təlqin olunan hiss, fikir sadə türkəçarənin ən asan başa düşüləni, bir dərman bitkisi ilə aparılan müalicə isə türkə-çarənin sadə prosesidir. Mürəkkəb türkəçarələrdə bir neçə dərman bitkisindən istifadə olunur.
Tam öyrənilməmiş janrlardan biri də dualardır. Dualar iki və ikidən artıq alqışın birləşməsindən yaranan folklor janrıdır. Dualar öz funksiyasına görə müxtəlif ola bilər: xeyir-dua vermək, yaxşılıq arzulamaq, uğur, xoşbəxtlik gətirmək və s. məqsədlərlə bağlı olur. Bundan başqa dini dualar da bəd-nəzərdən qorunmaq, xoşbəxtlik gətirmək üçün istifadə olunur.
Bütün duaların kökündə inam durur. Onun ən bariz nü-munələrinə “Kitabi-Dədə Qorqud”da rast gəlinir. Dədə Qorqudun boylarındakı (yumlarındakı) alqışlar birləşərək dua şəklində ifadə olunur.
