Qaraciyərin piylənməsi və ya hepatosteatoz, qaraciyərdə piyin toplanmasına verilən addır. Günümüzdə qaraciyər hüceyrələrində artıq piylərin yığılması nəticəsində yaranan xəstəliyə hər dörd nəfərdən birində rast gəlinir. Ancaq bunun yaranma səbəbi hər insanda fərqli ola bilir. Əksər hallarda qaraciyər piylənməsi zamanı hər hansı ağrı, digər əlamətlər müşahidə edilməsə də vaxtında lazımlı tədbirlər alınmazsa çox ciddi sağlamlıq problemləri yarana bilər.
Qaraciyərin piylənməsinin səbəbləri:
İşlənmiş karbohidratların həddindən artıq istehlakı
Şəkər və yağ baxımından zəngin məhsullarla qidalanmaq
Daha az protein istehlakı
Həddindən artıq A vitamini qəbulu
Siqaret çəkmək və həddindən artıq alkoqol qəbulu
İnsulin müqaviməti
Köklük və piylənmə
Şok pəhrizlər nəticəsində qısa müddətdə həddindən artıq arıqlamaq
Arterial hipertenziya
Oturaq həyat tərzi
Qaraciyər piylənməsinin təbii yollarla qarşısının alınması və müalicəsi üçün ən çox tövsiyə edilən reseptlər:
Limon
Bir stəkan suya yarım limon suyu əlavə edərək bir neçə həftə gündə 2-3 dəfə içmək qaraciyərin piylənməsinə faydalıdır.
Alma sirkəsi
Bir stəkan ilıq suya bir xörək qaşığı təbii alma sirkəsi əlavə edib bir ay müddətlə gündə iki dəfə, yeməkdən əvvəl içmək tövsiyə olunur. Buna bir çay qaşığı bal da əlavə edərək istehlak etmək olar.
Sarıkök
1 çay qaşığı sarıkök bir stəkan suda qaynadıb bir neçə həftə gündə iki dəfə içilir.
Zəncirotu bitkisi
Bir stəkan qaynar suya 1 çay qaşığı qurudulmuş zəncirotu əlavə edilir . Dəmlənməsi üçün 5-10 dəqiqə gözlədikdən sonra içilir. Bu bitki çayı bir neçə həftə hər gün istehlak edilir. Hamilə və diabet xəstələrin istehlak etmələri məsləhət deyil.
Yaşıl çay
Hər gün 2-3 stəkan yaşıl çay içmək, alkoqoldan qaynaqlanmayan qaraciyər piylənməsini azaldır və ya yox edir.
Çobanyastığı çayı
Gündə iki dəfə müntəzəm olaraq çobanyastığı çayı qəbul etməklə qaraciyər piylənməsindən xilas olmaq mümkündür. Aparılan elmi tədqiqatlara görə çobanyastığı çayı müntəzəm olaraq istehlak edildikdə, daha təsirli nəticə alınır.
Həyat tərzində dəyişikliklər
Sağlam pəhriz və idman, qaraciyər xəstəliklərinin qarşısını alan tədbirlər arasında ilk sırada dayanır. Ümumi bədən çəkisinin 5%-ni itirmək qaraciyər piylənməsini azalda bilər. Bu nisbət kök və arıq çəki problemi olan insanlarda bədən çəkisinin ən az 10 faizi qədər olmalıdır.
İdman
İdman sayəsində qısa müddətdə həm artıq çəkidən, həm də qaraciyər piylərindən xilas olmaq mümkündür.
Məşq
Məşq qaraciyər piyinin səviyyəsini azaltdığı üçün, xəstəlikdən əziyyət çəkənlər həftədə 150-300 dəqiqə orta intensivlikdə məşq edə bilərlər.
Bitki mənşəli əlavə qidalar
Qaraciyər piylənməsi üçün ən çox istifadə edilən bitki mənşəli əlavələr arasında süd qığılcımı, ənginar və sarıkök yer alır. Qaraciyəri piylənənlərin ənginar ilə hazırlanmış yeməkləri müntəzəm istehlak etmələri tövsiyə olunur.
Sarımsaq
Aparılan tibbi bir araşdırmanın nəticələrinə görə sarımsaqdan istifadə qaraciyər piyini azaldır. Lakin nəzərə alınmalıdır ki, nəzarətsiz istifadə ciddi problemlər yarada bilər.
Omeqa-3 yağ turşuları
Qızılbalıq, sardina və qoz kimi omeqa-3 baxımından zəngin qidalar qaraciyər piylənməsini azaldır.
Qoz
Aparılan tibbi araştırmalar qoz istehlakının qaraciyər piylənməsinin azalmasında təsirli olduğunu ortaya qoyub.
Avokado
Tədqiqatlar göstərib ki, avokadonun tərkibində qaraciyər piylənməsini yavaşladan kimyəvi maddələr var.
Cəfəri
Qaraciyər piylənməsinin qarşısını almaq üçün səhərlər limonlu cəfəri istehlak etmək məsləhət görülür. Biraz cəfəri sapı blenderdən keçirilir, üzərinə bir neçə damcı limon suyu və yarım stəkan su əlavə edilərək içilir. Bu resept bir ay tətbiq edilir.
Qaragilə
Qaragilə istehlakı qaraciyər piylənməsinin müalicəsində təsirlidir.
Qəhvə
Tibbi tədqiqatlar göstərib ki, gündə iki və ya daha çox qəhvə içinlər arasında qaraciyər piylənməsi xəstəliyinə tutulanların nisbəti heç istehlak etməyənlərə müqayisədə daha azdır.