• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Klinika haqqında
  • Reklam
  • Əlaqə
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Son dəqiqə
Udmaqda çətinlik: səssiz, amma təhlükəli xəstəlik – Axalaziya
26 ölkə istəyir, Macarıstandan başqa: Orbanın qorxusu bu imiş
Sabah leysan yağacaq
Payızın super qidası: Qoz ürəyi, beyni və immuniteti qoruyur
“Yabancı Damat”ın məşhur aktyoru vəfat etdi - FOTO
Paşinyan inkar etdi: Zəngəzur dəhlizi...
Mədə yanmasına qarşı vasitələr: hansılar həqiqətən kömək edir?
ABŞ-dən Azərbaycanla bağlı gözlənilməz açıqlama
Azərbaycan hərbçiləri daha bir əraziyə yerləşir? – Sürpriz gəlişmə
Soyuq havalarda bədəni isidən qidalar
Əsl dostla tanışı necə ayırd etməli? – Psixoloq fərqləri saydı
Psoriaz nədir və necə müalicə olunur? Mütəxəssislər izah edir
29 ölkə birləşir: yeni üzvlər var – Kremlə pis xəbər
Saakaşvilidən inqilab mesajı: Çox vaxtımız qalmayıb
ÜST-dən SOS: - Antibiotiklərə təslim olmayan infeksiyalar güclənir
Moskvaya gedən Əl Şaraanın Putindən nə tələb etdiyi bəlli oldu
Bakı və İrəvan sülh sazişini harada imzalayacaq? - Siyahıdakı ölkələr
Ən qorxulu xəstəliyin ilk əlamətləri
NATO müdafiə nazirləri TOPLANIR - Masada nələr var?
Kreml 350 səhifəlik məxfi sənədi ABŞ-a VERİR - Onun qətli...
Sizin Reklam Burada
Tel: (+99412) 452 97 17
Mob: (+99450) 386 38 02
E-mail: [email protected]

Dominik-Jan Larrey - "Təcili yardımı" kəşf edən cərrah

Bioqrafiya

26-08-2022, 21:02

Dominik-Jan Larrey - "Təcili yardımı" kəşf edən cərrah


Məşhur hərbi cərrah, tibb doktoru Dominik Larrey "təcili yardımın" əcdadı sayılır. O, səhra cərrahiyyəsini yenidən təşkil etdi. Döyüş meydanından yaralı əsgərləri xüsusi təchiz olunmuş arabalarda daşınması ideyası məhz ona məxsusdur. I Napoleonun hərbi yürüşləri zamanı o minlərlə hərbçinin həyatını xilas edir, sutkada 200-ə qədər əməliyyat keçirir.

Həyat yolu
İstedadlı cərrah Jan Larrey 8 iyul 1766-cı ildə Fransanın cənubunda anadan olmuşdur. Tezliklə ailəsi ilə Bordoya köçür. Dominik erkən, 13 yaşında valideynlərini itirir və Tuluzada məşhur cərrah, hospital direktoru işləyən əmisi onun qəyyumu olur. İlk tibbi biliklərinə də Larrey xəstəxanada əmisinin köməkçisi işləyərkən yiyələnir. Eyni vaxtda Tuluza məktəbində cərrahiyyə təhsili alırdı.

Milli.Az ailehekimi.az-a istinadən bildirir ki, altı illik təhsildən sonra 21 yaşındaykən o Parisə köçür və orada mərkəzi Otel-Dye xəstəxanasının ən yaxşı cərrahları olan Antuan Lui və Pyer Jozef Dezonun yanında təhsilini davam edir, yaraların düzgün işlənilməsi təcrübəsinə yiyələnir.
1787-ci ildə uğurla imtahan verib kral donanmasının freqatında gəmi cərrahı vəzifəsinə təyin edilir. Şimali Amerikaya səfər edir, amma xroniki dəniz xəstəliyi donanmada işini davam etməyə mane olur. O, işini tərk etməyə məcbur olur, Parisə qayıdır, əlillər evində cərrah işləyir və tez bir zamanda hərbi tibb məktəbinin professoru olur.

Müharibə başlayır və Dominik Reyn ordusu­nun quru qoşunlarında cəbhə doktoru kimi çalış­mağa başlayır. Xidməti müddətində əsgərlərin vaxtında tibbi yardım almadan məhv olduqlarını görür. Yaralı döyüşçüləri döyüş meydanından çıxarmaq üçün at arabalarından istifadə etmək təklifi ilə çıxış edir. Təşkil etdiyi heyət, hətta güllə altında pasiyentləri yığıb hərbi həkimlərə çatdırır.

Napoleonla inqilab vaxtı Tulonda tanış olur. Bir müddətdən sonra sərkərdənin hörmətini qazanıb onun ordusunun baş cərrahına çevrilir. Generalın apardığı 26 hərbi kampaniyada iştirak edir, cəsarətinə görə baron titulu ilə təltif edilir.

Öz biliklərini və əsgərləri döyüş meydanında xilas etdiyi üsulları 4-tomluq "Hərbi cərrahiyyə memuarları"nda təsvir edir. İstedadlı cərrah 25 iyul 1842 ildə vəfat edir.

Xidmətləri
Dominik Larrey ilk "təcili" yardım kəşf etmişdir. Atlara qoşulmuş yüngül ikitəkərli araba. Hərbi hərəkətlər vaxtı yaralı əsgərlər təlim keçmiş heyət tərəfindən ekipaja götürülür və səhra hospitalları çadırlarına daşınırdı. Pasiyent lazımi yardım almaq üçün cəbhə həkiminə çatdırılırdı. Əsgərlər yaralı yoldaşlarını özü daşımalı, risk etməli və döyüş meydanını tərk etməli olmurdu. O zamanlar odlu silah yarasından ölümün əsas səbəbi qanın infeksiyası idi. Onun qarşısını yalnız yoluxmuş ətrafın yubanmadan aparılan amputasiyası ala bilərdi. Əsgərlərin həyatını xilas etmək üçün Larrey sutkada 200-ə qədər əməliyyat keçirirdi. Lakin ətrafın amputasiyası yalnız ağır hallarda aparılırdı. Yüngül yaralanmada əsgərin həyatı ilə yanaşı, orqanizmin tamlığını da qoruyan metodlardan istifadə edirdi. Yaraları sarımaq üçün qaynar şərab və kamfora ilə isladılmış nəm sarğılardan istifadə edilirdi.

Cərrahın avropa təbabətinə töhvə etdiyi digər yeniliklər:
• ilk dəfə olaraq infeksiyanın profilaktikasına yönəlmiş yaranın mexaniki antiseptikasını tətbiq etmişdir;
• gülləni xaric etmək üçün kanalı geniş yarırdı;
• irinin maneəsiz axması üçün geniş kəsik aparırdı;
• gözlərin misir iltihabı adlandırılan kəskin konyunktiviti ilk dəfə o təsvir etmişdir.

Müasir tibbi təlim vəsaitlərində Larreyin işlədiyi çiyin oynağının amputasiyası, bud arteriyasının bağlanılması xüsusiyyətləri təsvir olunmuşdur. Onun verdiyi aralıqdənizi sarı qızdırmanın təsviri də aktuallığını itirmir və indiyədək öyrənilir.

Oxunub: 556
Paylaş:
Digər xəbərlər

Müsahibə

27-05-2022, 23:23

Cərrah-endokrinoloq: Azərbaycanda hər 11 zob xəstəsindən 9-u qadındır

Xəbərlər

9-10-2021, 12:25

Hərbi xidmət keçmiş vətəndaşlara MÜHÜM MÜRACİƏT EDİLDİ

Müsahibə

14-01-2019, 02:59

Məşhur cərrah açıqladı – Gündə nə qədər su içməliyik?

Bioqrafiya

9-10-2018, 20:57

Doktor Cavad Heyət!

Mədəniyyət

29-09-2018, 18:03

Hacı Məmmədov; məşhur tarzən və həkim!

Adınız:*
E-Mail:
Yorumunuz:
  • winkwinkedsmileam
    belayfeelfellowlaughing
    lollovenorecourse
    requestsadtonguewassat
    cryingwhatbullyangry
Kodu girin: *
yenilə, əgər kod görünmürsə
Gündəm
Udmaqda çətinlik: səssiz, amma təhlükəli xəstəlik – Axalaziya
26 ölkə istəyir, Macarıstandan başqa: Orbanın qorxusu bu imiş
Sabah leysan yağacaq
Payızın super qidası: Qoz ürəyi, beyni və immuniteti qoruyur
“Yabancı Damat”ın məşhur aktyoru vəfat etdi - FOTO
Paşinyan inkar etdi: Zəngəzur dəhlizi...
Son xəbərlər
  • Bu gün, 18:41
    Udmaqda çətinlik: səssiz, amma təhlükəli xəstəlik – Axalaziya
  • Bu gün, 17:30
    26 ölkə istəyir, Macarıstandan başqa: Orbanın qorxusu bu imiş
  • Bu gün, 16:12
    Sabah leysan yağacaq
  • Bu gün, 15:40
    Payızın super qidası: Qoz ürəyi, beyni və immuniteti qoruyur
  • Bu gün, 14:04
    “Yabancı Damat”ın məşhur aktyoru vəfat etdi - FOTO
  • Bu gün, 13:44
    Paşinyan inkar etdi: Zəngəzur dəhlizi...
  • Bu gün, 12:26
    Mədə yanmasına qarşı vasitələr: hansılar həqiqətən kömək edir?
  • Bu gün, 11:23
    ABŞ-dən Azərbaycanla bağlı gözlənilməz açıqlama
  • Bu gün, 10:19
    Azərbaycan hərbçiləri daha bir əraziyə yerləşir? – Sürpriz gəlişmə
  • Bu gün, 09:09
    Soyuq havalarda bədəni isidən qidalar
  • Dünən, 22:11
    Əsl dostla tanışı necə ayırd etməli? – Psixoloq fərqləri saydı
  • Dünən, 21:55
    Psoriaz nədir və necə müalicə olunur? Mütəxəssislər izah edir
  • Dünən, 20:49
    29 ölkə birləşir: yeni üzvlər var – Kremlə pis xəbər
  • Dünən, 19:22
    Saakaşvilidən inqilab mesajı: Çox vaxtımız qalmayıb
  • Dünən, 18:24
    ÜST-dən SOS: - Antibiotiklərə təslim olmayan infeksiyalar güclənir
  • Dünən, 17:42
    Moskvaya gedən Əl Şaraanın Putindən nə tələb etdiyi bəlli oldu
  • Dünən, 16:21
    Bakı və İrəvan sülh sazişini harada imzalayacaq? - Siyahıdakı ölkələr
  • Dünən, 15:38
    Ən qorxulu xəstəliyin ilk əlamətləri
  • Dünən, 14:40
    NATO müdafiə nazirləri TOPLANIR - Masada nələr var?
  • Dünən, 13:28
    Kreml 350 səhifəlik məxfi sənədi ABŞ-a VERİR - Onun qətli...
  • Dünən, 12:16
    İnsanı 10 yaş cavanlaşdıran tərəvəz
  • Dünən, 11:34
    İsraili son anda xilas edən plan: Dünyanın gözü önündə oldu – SENSASİYA
  • Dünən, 10:01
    Moskva tələsir, Bakı və Tehran da razılaşdı – Hindistan “sürprizi”
  • Dünən, 09:15
    Çəkisi az olan şəxslər bu virusa daha tez yoluxur - ARAŞDIRMA
  • 14-10-2025, 22:45
    Qəhvəni bu saatlarda için - Daha xoşbəxt edir
  • 14-10-2025, 21:04
    Damağınıza bir çimdik qaya duzu qoyub gözləyin - Faydaları
  • 14-10-2025, 20:37
    Ərdoğan Netanyahunun Misir səfərini belə əngəlləyib: Təyyarədə olarkən... - Şok iddia
  • 14-10-2025, 19:51
    Bu şəxslərin kommunal xərclərinin 20 faizini dövlət ödəyəcək
  • 14-10-2025, 18:18
    Qorxudan şəkər yaranır? - Məşhur həkimdən cavab
  • 14-10-2025, 17:44
    Sülh imzalandı: bəs, İsrail, HƏMAS hanı?
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • Direktor: Firəngiz Rüstəmova
  • E-mail: [email protected]
  • Telefon: (+99412) 452 25 37
  • Klinika haqqında
  • Xəbərlər
  • Araşdırma
  • Maraqlı
  • Səhiyyə
  • Gözəllik və təbabət
  • Əfsanələr və Mİflər
  • Foto və Video qalereya
  • Mədənİyyət
  • Bİoqrafİya
Müəllif hüquqları qorunur. ailehekimiklinikasi.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə